Skip to main content

Speech van Raymond de Roon over de situatie in Egypte

(3 februari 2011, Tweede Kamer) 

Het door demonstranten in Egyptische steden getoonde verlangen naar meer vrijheid, is begrijpelijk en verdient honorering. Het vertrek van een islamitische dictator is altijd goed nieuws en dus ook in Egypte. De overgang naar democratie moet geweldloos en ordelijk verlopen.

Maar het vertrek van de dictator en  vrije verkiezingen alleen, zijn geen garantie voor een goede afloop. En al helemaal niet in de islamitische wereld. (In Iran, Gazastrook en Algerije is gebleken dat een volksopstand en/of  verkiezingen helemaal niet zijn geëindigd in een bestendige democratie en rechtsstaat.)

Ik heb sterke twijfels over een goede afloop in Egypte: het is duidelijk dat de protesterende Egyptenaren boos zijn. Maar boosheid is een emotie. Het is geen strategie en nog minder een politieke agenda. Wat willen zij eigenlijk nadat hun leus “weg met Mubarak” is gehonoreerd?

Het is een dunne lijn tussen vrijheid en chaos, dat ben ik met Mubarak eens. De Egyptenaren zijn de laatste dagen steeds meer met hun neus gedrukt op wat chaos betekent.

Gaan de Egyptenaren ter voorkoming van chaos hun vertrouwen stellen in dat handjevol “democratische activisten”, die alleen door westerse journalisten gekend worden en bij de gemiddelde Egyptenaar onbekend zijn? Gaan zij aan lopen achter El Baradei, die zijn hele leven na zijn 22e verjaardag op allerlei plaatsen ter wereld heeft doorgebracht behalve in Egypte?

Of gaat een flink deel der arme Egyptenaren stemmen op de beweging die hen voorzag van medische en sociale zorg en onderwijs? Ik bedoel natuurlijk: de moslim broederschap.

Te vrezen valt, dat de moslim broederschap groot en invloedrijk wordt in het bestuur van Egypte. En als zij hun zin krijgen, wordt Egypte een soennitische theocratie naar Iran’s model. Inclusief sharia, censurering van de media en achterstelling van vrouwen. De moslim broederschap, heeft bij herhaling plechtig beloofd dat -   als ze de macht krijgen -  een van hun eerste daden, zal zijn om het vredesverdrag met Israël op te zeggen.

Democratisering wordt niet bereikt door de macht over te hevelen van militairen naar religieus gespuis.

“Noodzakelijk is de ontwikkeling van een seculiere samenleving, die in staat is om leiders te kiezen die waarde hechten aan het delen van macht, aan vrijheid en aan de waarde van mensenlevens” (Fareed Zakaria).

Zo’n samenleving is Egypte bij verre niet. En met de aanstaande toename van macht van de moslim broederschap, wordt Egypte ook niet zo’n samenleving.

Egypte heeft een samenleving waar 9 van de 10 vrouwen, ondanks wettelijk verbod en nog zonder dat de moslim broederschap aan de macht is, onderworpen wordt aan genitale verminking en waar ¾ van die genitale verminkingen gewoon wordt uitgevoerd door artsen, dus door mensen uit de “middenklasse”.

De Minister-President wil met zijn Europese collega’s aandringen op snelle veranderingen in Egypte. Ik vraag hem om op zijn tellen te passen. Kijk uit met wat je wenst voor de islamitische wereld. Je moet niet op veranderingen maar op verbeteringen aandringen, zo zeg ik tegen de heer Rutte. En dan bedoel ik: verbeteringen in de richting van een seculiere samenleving.

Want echte vrijheid zal er voor Egypte pas zijn, als de dominante rol van de islam in de samenleving zal zijn teruggedrongen.