Skip to main content

Algemeen Overleg Raad Buitenlandse Zaken


Voorzitter,

Maandag staat de effectiviteit van het EU-beleid ten aanzien van de Arabische regio op de agenda. Het kabinetsbeleid komt grofweg op het volgende neer: geef de hulp vooral via de EU en steun het EU-principe 'more for more'. Mijn fractie constateert dat het resultaat van een flink deel van dat beleid neerkomt op «more money for more misery». De PVV vreest dat hier geen verbetering in komt.

De brief van de minister van hedenochtend over de 1 miljard steun aan Egypte die in een zwart gat van corruptie en wanbeheer lijkt te zijn verdwenen, spreekt op dit punt weer boekdelen. Daarin staat namelijk dat de Europese Commissie de aanbevelingen van de Europese Rekenkamer grotendeels, dus niet volledig, overneemt. In de samenvatting van het standpunt van de Commissie in die brief is wel sprake van «more for more», maar «less for less» is daarin wederom nergens te bekennen.

Voor de weergave van het Nederlandse standpunt in die brief geldt hetzelfde: ook daarin geen letter over «less for less». Dit alles gebeurt onder het mom van geduld met toepassing van de conditionaliteitstoets. Voor de PVV is het geduld met Egypte op. Het eenzijdige «more for more»-principe resulteert volgens ons in een «loose-loose»-situatie in dat land, treft de Nederlandse burgers in hun portemonnee en de Arabische burger is er niet mee geholpen. Kappen daarmee!

Met betrekking tot het Midden-Oosten Vredesproces kijkt de PVV uit naar het reisverslag van het bezoek van de minister aan Israël. Kan de minister ons vandaag al op hoofdlijnen informeren over zijn bevindingen? Uit de krant moesten wij vernemen dat Nederland vorig jaar ook een serieuze poging heeft willen doen om het vredesproces te bevorderen, naar het zich laat aanzien door in samenspraak met of zelfs onder regie van de minister van Buitenlandse Zaken een VVD-Kamerlid als diplomaat te laten opereren. Ik vraag de minister of dat beeld klopt. Zo ja, dan vind ik dat de Kamer hierover door de minister had moeten worden geïnformeerd nadat die stille diplomatie was mislukt. Waarom is dat niet gebeurd? Als dit allemaal klopt, vraag ik de minister om alsnog een uitgebreide beschrijving van deze activiteiten naar de Kamer te sturen. Het is belangrijk dat wij daarover goed worden geïnformeerd en dat wij daarover een oordeel kunnen vormen.

Zowel de EU als Nederland moet ervoor waken zich te diskwalificeren als «honest broker». De brief van hedenochtend van de minister over «geen steun voor sancties tegen Israël» is op zich verheugend, maar ik vraag de minister expliciet of dit betekent dat Nederland tegen dat soort sancties zal stemmen. Resulteert dat dus niet in een onthouding van de stem, maar in een duidelijke tegenstem? Ook de labelkwestie moet zo snel mogelijk uit de wereld worden geholpen om het vertrouwen van de Israëlische regering en de Israëlische bevolking niet voorgoed kwijt te raken. Europa met haar geschiedenis van jodenvervolging zou beter moeten weten hoe gevoelig deze kwestie in Israël ligt. Dat het EU-beleid gericht is op juiste consumentenvoorlichting, is niet erg aannemelijk. Die labelingsbehoefte wordt in Europa namelijk aangedreven door een politieke boycotwens. Is de minister dat met mij eens? Heeft de minister er voorts over nagedacht welke signalen ervan uitgaan dat Hezbollah door de EU nog steeds niet gebrandmerkt wordt als terroristische organisatie omdat er op dat punt een gebrek aan consensus is, terwijl er tegelijkertijd wel hard aan de weg wordt getimmerd om consensus te bereiken over het labelen en dus het faciliteren van een boycot van producten uit Joodse dorpen in Judea en Samaria?

Ik ga heel kort in op Afghanistan. De PVV heeft het verslag van de bijeenkomst over het «Concept of Operations», dat separaat naar de Kamer zou worden gestuurd, nog niet kunnen vinden. Kan de minister bevorderen dat dit alsnog zo snel mogelijk naar de Kamer komt? De minister heeft ons laten weten dat een Nederlandse bijdrage vooralsnog niet aan de orde is. Begin juni liet hij ook al weten dat het nog veel te vroeg is om te spreken over een eventuele bijdrage, maar wij menen begrepen te hebben dat de NAVO Nederland wel degelijk officieel om een bijdrage heeft verzocht. Klopt dat? Zo ja, binnen welke termijn zal er dan een beslissing volgen? Kunnen we ervan uitgaan dat de minister het nu wel even welletjes vindt en deelname aan deze missie graag aan anderen overlaat?

De PVV is blij met het advies van de volkenrechtelijke adviseur over wapenleveranties aan de opstandelingen in Syrië. Dat advies laat duidelijk zien dat aan het internationaal volkenrecht geen rechtvaardiging te ontlenen valt voor wapenleveranties aan de Syrische oppositie. Dat is namelijk in strijd met het non-interventiebeginsel. Ik heb begrepen dat de stelling van de minister is dat wapenleveranties in het licht van een gebrek aan legitimiteit van het regime-Assad wellicht niet onrechtmatig zouden kunnen zijn. Die stelling wordt volgens mij ontkracht door de volkenrechtelijke adviseur. Niet legitimiteit, maar effectief gezag is het relevante criterium. De adviseur constateert twee problemen. Als Assad valt, kunnen landen die wapens hebben geleverd, medeplichtig blijken te zijn aan mensenrechtenschendingen van de rebellen. En als Assad niet valt, zal blijken dat de leveranties onrechtmatig waren. Welke uitkomst dit conflict dus ook krijgt, de enige juiste conclusie is: geen wapens leveren. Is de minister bereid om dit in de Raad nog eens heel duidelijk te maken, met name aan Frankrijk en Engeland?

Het was een tactische zet van Khamenei om Hassan Rohani tot president te laten kronen. Het Westen wordt een gematigd gezicht getoond, maar we weten wel beter. Gelukkig blijkt ook de minister op dit punt niet naïef te zijn. Het is zeer duidelijk geworden dat de heer Rohani er als nucleair onderhandelaar vooral trots op was dat hij het Westen grotendeels om de tuin heeft geleid. Ik roep de minister er dan ook toe op om hier heel voorzichtig en terughoudend mee om te gaan en ik steun zijn beleid op dat punt. Hoe beoordeelt de minister de visie van Tony Blair, die heeft gezegd dat hij niet uit is op een militaire confrontatie met Iran, maar dat een militaire confrontatie wel beter is dan een nucleair Iran?