Begroting VWS

Voorzitter,

Zoals u weet overleden afgelopen jaar mijn beide ouders. Op een geheel andere wijze dan normaal, kwamen de onderwerpen die wij hier wekelijks bespreken, tot leven.

De zorg kende ik als patiënt en als woordvoerder, maar nog niet als ‘kind van’. Meer nog dan voorheen, ben ik onder de indruk van de integriteit, vakkundigheid en betrokkenheid van de tientallen zorgverleners met wie zij te maken kregen.

Mijn ouders hebben in relatief korte tijd zeven levensreddende en ook innovatieve operaties gekregen, maar zijn beiden overleden aan een bacterie. Ze waren zestigers. Dat wat qua gezondheid slechts een rotjaar voor hen had moeten zijn, liep anders af. We kunnen als kinderen nog steeds nauwelijks bevatten dat kleine beestjes hiervoor hebben gezorgd.

De minister voor Medische Zorg gaat een wereldwijde conferentie organiseren over de strijd tegen antibioticaresistentie. Het is inderdaad een groot probleem. Je kunt de beste dokters hebben, die de meest ingenieuze operaties kunnen uitvoeren, maar als mensen vervolgens overlijden aan een bacterie, staan we met lege handen.

Laat ik dit persoonlijke moment ook benutten om vanaf hier mijn dank uit te spreken naar al die betrokken medewerkers. De medewerkers van de Intensive Care unit van het Zaans Medisch Centrum. Rowèn die haar werk met zoveel compassie deed. De mevrouw van de dyalise-afdeling, die na mijn vaders overlijden nog een lief briefje stuurde. Huisarts Elands die altijd betrokken en bereikbaar was.

En ook Quesilia, Melga en Berta, die kwamen ‘waken’ bij mijn moeder. En de twee mannen die op zondagavond tegen middernacht nog een spiksplinternieuw hoog-laagbed kwamen brengen, zodat ze er de laatste uren van haar leven verzorgd bij lag.

Voor hen sta ik hier. En voor al die andere kanjers. Het maakt mij trots volksvertegenwoordiger te zijn op zo een mooi terrein als de zorg. Het brengt mij de passie er vol in te gaan en ministers erop aan te spreken als zij ons beduvelen met mooie praatjes.

Indruk Rutte III

Het kabinet zit er al een poosje. We hebben vandaag daarom een mooie gelegenheid om de balans op te maken en het ziet er niet best uit.

Beloofde het vorige kabinet dat alles er, ondanks de bezuinigingen, beter op werd, dit kabinet is nóg erger. De bewindspersonen vormen samen een reclamebureau.

Te pas en te onpas worden flitsende actieplannen exclusief naar de media gestuurd. Plannen die later niet meer dan een façade blijken te zijn, waar de zorg een loer mee wordt gedraaid, maar dan hoor je er niks meer over.

We worden gefopt waar we bij staan. Zogenaamd worden de personeelstekorten opgelost, zogenaamd worden de regels merkbaar aangepakt, zogenaamd wordt het gat dat het sluiten van de verzorgingshuizen sloeg, gedicht.

Schaamteloos is het.

Ze zijn ook arrogant. Debatten in de Tweede Kamer der Staten Generaal degraderen ze tot een simpel overlegje van vraag-en-antwoord. Geen vraag = geen antwoord.

Ze zouden eigenlijk het fatsoen moeten hebben inhoudelijk te reageren als je met wat eenvoudige parate kennis hun zoveelste actieplan aan flarden schiet.

Maar vooruit, ik zal u vandaag trakteren op een hele hoop ongewelvallige vragen, voorzitter.

Personeelstekorten

Dat brengt me bij het grootste probleem van de zorg. Het tekort aan medewerkers. De tekorten lopen nu al zo hoog op dat het nu al zo vaak spaak loopt. Want waar leiden die tekorten toe?

Dat iemand die bijna blind is en nog thuis woont nu al tijdens de zomerstop geen boodschappen krijgt. Dat familieleden een stervende in de laatste dagen thuis nu al moeten verzorgen.

Dat verdrietige toestanden in verpleeghuizen, zoals geen tijd om even te helpen met eten, een praatje te maken of iemand te douchen, gemeengoed worden.

Tekorten leiden ertoe dat de veiligheid van medewerkers in de GGZ nu al op het spel staat, dat nu al afdelingen voor acute opname sluiten, dat een kliniek voor psychiatrie moest sluiten.

Dat door overbelaste huisartsen nu al de sluiting van huisartsenposten dreigt.

Dat nu al afdelingen en operatiekamers in ziekenhuizen moeten sluiten, dat operaties nu al niet doorgaan. Ook het ambulancepersoneel voert actie en nu al moeten mensen úren wachten op de Spoedeisende Hulp.

De belofte van minister De Jonge is dat het personeelstekort vóór 2022 teruggebracht is tot nul. Het actieplan dat hij daarvoor opstelde blijkt volkomen irreëel. Zelfs het Centraal Planbureau kon er helemaal niks mee. Hij veranderde hij zijn verhaal. Ineens waren het “rekenvoorbeelden”.

Maar dat was nog niet alles. “Bemoedigend”, stuurde reclameminister De Jonge uit als reactie op de eerste resultaten van zijn actieplan, maar hij vergat erbij te vertellen dat die resultaten waren geboekt in de periode van vóór zijn actieplan.

Plannen van de oppositie worden afgewezen. Met ons overheadplan kunnen bijna 30.000 managers vrijwillig en met behoud van salaris weer een uitvoerende taak vervullen. Bijna 2 miljard euro wordt hiermee verplaatst van de top naar de werkvloer.

VRAAG: Is de minister bereid ons overheadplan uit te voeren?

“Extra”

Het reclamebureau heeft ook iets met het woord “extra”. “Extra” klinkt altijd lekker.

Gisteren nog, stuurde minister De Jonge het reclamepraatje de wereld in dat er 13.000 “extra” medewerkers bijgekomen zijn in de verpleeghuizen, maar dat is geen “extra”.

Het vorige kabinet ontsloeg 37.000 mensen de verzorgings- en verpleeghuizen UIT. Nu is er een heel groot TEKORT. De werkdruk is daardoor veel en veel te hoog. Pas als er in 2022 37.000 mensen terug zijn, zit hij weer op een acceptabel niveau. “Extra” is daarom misplaatst.

Tekorten worden ingelopen. Dat is goed, maar het is iets heel anders dan “extra”.

5 miljoen euro voor de dagbesteding is niet “extra” als je er net een miljard op de dagbesteding hebt bezuinigd. 5 miljoen euro voor ‘iets-tussen-thuis-en-verpleeghuis’ is niet “extra” als je er net 3 miljard euro structureel op hebt bezuinigd. Er is geen “extra” geld voor de wijkverpleging als je voorganger er honderden miljoen op bezuinigde. Er is geen “extra” geld voor de huishoudelijke hulp als je voorganger het macrobudget halveerde. Je hebt geen “extra” medewerkers als er net 77.000 zijn ontslagen.

Het zijn reclames. Als we een Reclame Code Commissie in de zorg hadden dan liep het er storm.

Gegoochel met cijfers.

Een deel van de personeelstekorten zullen worden ingelopen omdat de groeiende economie de bewindspersonen een steuntje in de rug geeft, maar als het gaat over de economie, dan is onze zorg heel erg afhankelijk van een heel raar verhaal.

Tot 2010 werd er altijd te krap geraamd op zorg. Opeenvolgende bewindspersonen kwamen dan onder vuur te liggen omdat ze moesten bezuinigen. Sinds 2012 gaat het anders.

Sinds de verkiezingszomer van 2012 besloot VWS hysterisch te gaan ramen. ‘In 2040 betalen we de helft van onze inkomen aan zorg’, was de mantra waarmee ons angst werd aangejaagd. De leugen waar we die hele verkiezingsperiode niet meer van af kwamen.

Kwalijk was het, want het Centraal Planbureau had een doemscenario uitgerekend waarin alle tot dan toe reeds genomen maatregelen (van Bussemaker, Klink, Veldhuijzen-Van Zanten en Schipppers) niet waren meegenomen.

Ze hadden een leuk sommetje verzonnen waarin 26 jaren achter elkaar de zorgkosten met 4,4% per jaar zouden groeien en de economie met slechts 1,6% per jaar.

Wiskundig is dit zo geniepig. “Iets” dat 5% per jaar groeit, verdubbelt in 14 jaar, maar “iets” dat met 1% per jaar groeit, verdubbelt in 72 jaar. De ene voorstelling van zaken is dus een ramp, de andere stelt niks voor. En als de economie evenredig groeit, dan is er dus al helemaal niks aan de hand.

Het was een compleet irreëel doemscenario, dat het Centraal Planbureau overigens introk, maar wat altijd ‘tussen de oren’ is blijven zitten.

Belogen en bedrogen werden we. Hysterisch werd ons wijsgemaakt dat de zorgkosten tijdens de vorige kabinetsperiode met liefst 18 miljard euro zouden stijgen. De geesten werden rijp gemaakt voor draconische bezuinigen.

In werkelijkheid bleef er “zomaar” ruim 8 miljard euro over aan meevallers. Bleef dat geld in de zorg? Kregen we een lagere premie? Werd het eigen risico afgeschaft? Nee, die miljarden gingen terug naar de schatkist. Vorig jaar zei ik dit ook al. Toen beweerde minister Bruins nog dat het niet zo was, inmiddels weet u beter.

De meevallers op zorg gaan naar de schatkist en worden gebruikt om elders op de begroting gaten te dichten, zoals de massa-immigratie in 2015 en 2016.

Dus, er wordt eerst hysterisch begroot op VWS. Vervolgens wordt er gedaan alsof de zorgkosten de spuigaten uitlopen, maar uiteindelijk is van zorggeld de massa-immigratie betaald. De zorg is daarmee een spaarpot geworden om impopulaire uitgaven elders uit te betalen.

Je moet het maar durven. Over de rug van hoogbejaarden en zieke mensen.

Daar zitten ze. De durfals die dit doen. Ze gaan er namelijk gewoon mee door. Ze gaan door met het hysterisch begroten. Ze doen alsof er heel veel meer geld naar de zorg gaat. Ze doen alsof alle problemen op de zorg betaald gaan worden, maar straks betaalt het kabinet gewoon iets ander van het geld dat nu nog op de rol van VWS staat. Nog meer massa-immigratie? Of het gasverbod misschien?

De zorguitgaven zouden onder het vorige kabinet met 18 miljard euro groeien, ik zei het al, het werd 4,5 miljard euro. Deze heren beweren dat deze kabinetsperiode de zorguitgaven met bijna 17 miljard euro groeien, maar de eerste meevallers worden al gemeld.

VRAAG: Wilt u alstublieft stoppen met dit verschrikkelijke manipulatieve spel over de rug van hoogbejaarden en ernstig zieke Nederlanders en gaat u weer aub NORMAAL begroten zoals de situatie was voor 2010?

VRAAG: Gaat u (het kabinet spreekt met één mond) op eerlijke wijze aan de Nederlandse bevolking duidelijk maken hoe u de massa-immigratie en het gasverbod gaat betalen?

Dat brengt me bij het trap-op-trap-af principe en de wet die minister De Jonge naar de Kamer gaat sturen, omdat zogenaamd ons budgetrecht in gevaar is.

Als het economisch slechter gaat dan delen de gemeenten mee in de bezuinigingen volgens het principe van trap-af. Gaat het, zoals nu, economisch beter, dan krijgen ze er middels trap-op geld bij. Dit wordt het ‘trap-op-trap-af’-principe genoemd.

Maar het deugt niet. Het kan toch niet zo zijn dat de economische toestand van ons land bepaalt of gemeenten meer of minder geld krijgen voor hun zorgtaken?

Dat het van economische voorspoed afhangt of de ramen van iemand in een rolstoel helemaal worden gelapt of nog tot ooghoogte? Of een gehandicapte wel een kat kan hebben waarvan de kattenbak wordt verschoond of dat de kat de deur uit moet omdat het economisch slechter gaat? Of een oude mevrouw een verzameling oude cameraatjes uit haar vroegere fotowinkel wel kan houden, of dat ze bij economisch slechter tij opgeruimd moeten worden, omdat ze te veel stof vangen?

VRAAG: Bent u bereid het ‘trap-op-trap-af’-principe te beëindigen en budgetten voor wettelijke taken te becijferen op basis van kwaliteit, groei demografie en loon- en prijsbijstellingen?

Datzelfde geldt voor de vraag of er genoeg mensen aan het bed staan in de verpleeghuizen.

De Agemagelden moesten tijdens Rutte 1 het tekort van 12.000 medewerkers aanvullen, Rutte 2 ontsloeg er 37.000 en Rutte 3 wil ze weer terughalen.

Die schommelingen worden veroorzaakt door economische schommelingen en hoe de politieke pet staat.

Dat doe je toch niet in een beschaafd land?

Zo ga je toch niet om met de allerkwetsbaarste mensen?

Hou op zorgmedewerkers zo verschrikkelijk te behandelen door ze er de ene keer uit te gooien en de andere keer weer van ze te verlangen dat ze terugkomen.

Hou op met dit soort politieke spelletjes en geef mensen in hun laatste maanden een fatsoenlijke verpleeghuiszorg met voldoende mensen om hen te verzorgen.

Wij willen toch in Nederland dat de zorg van goede kwaliteit is, ongeacht de economische staat van ons land?

Daarop kun je sturen. Daarop kun je mensen opleiden. Daarop kun je als organisatie vertrouwen.

Daarom is het juist goed dat het Kwaliteitsinstituut onafhankelijk de kwaliteitsnormen stelt en berekent hoeveel geld daarvoor nodig is. Dan ga je als minister toch geen wet naar de Kamer sturen om hier een stokje voor te steken? Dan kom je toch niet met zo’n vals reclame-argument als het “budgetrecht” van de Kamer aanzetten?

De Kamer houdt toch zijn budgetrecht? De Kamer was toch in staat de verzorgingshuizen te sluiten? De minister heeft toch de tarieven voor de verpleeghuizen recentelijk niet herijkt? De zorgkantoren passen toch nog altijd de malusregeling toe? De minister heeft toch, ik citeer hem (brief 1 oktober 2018): ‘onderhandelingsruimte om vanuit doelmatigheidsoverwegingen afspraken te maken over de prijs’?

VRAAG: Bent u bereid te komen met 1 kostendekkend tarief voor de verpleeghuizen en alle administratieve speeltjes eromheen, af te schaffen?

De groei van het aantal medewerkers in de verpleeghuizen moet de resultante zijn van de demografische groei en de kwaliteit die we wensen.

Geldverspilling naar betere salarissen.

Daarnaast moeten we er voor zorgen dat de miljarden die omgaan in de zorg, goed besteed worden. Aan betere salarissen bijvoorbeeld.

Het kan er een mooi reclamepraatje van maken dat de VVT-sector er 4% bij krijgt, maar ze komen hiermee uit op het niveau van voor de crisis, terwijl de marginale belastingdruk alleen maar toegenomen is.

VRAAG: Is de minister bereid zich hard te maken voor salarisverhogingen in de zorg?

Er lekken miljarden weg uit de zorg. Schattingen (je weet nooit hoeveel het is) gaan ervan uit dat jaarlijks zo’n drie tot vijf miljard euro weglekt door fraude.

VRAAG: Hoeveel miljard heeft het actieplan Rechtmatige Zorg inmiddels opgeleverd? Bent u bereid dit geld in te zetten voor betere salarissen?

Verspilling van materialen en voedsel, te hoge inkoopkosten, vele miljarden gaan erdoor verloren. Peuter deze miljarden uit de zorg en zet ze in voor betere salarissen. Stel normen, iedereen die ze haalt mag het geld houden voor extra salaris voor de mensen die op de werkvloer werken.

VRAAG: Is de minister bereid dit te doen?

Er wordt nog veel meer geld verspild voorzitter, doe iets aan de zorgverzekeraars, zij hebben ook nog steeds zo’n 3 miljard euro aan overreserves op de plank liggen.

En dan hebben we nog de winsten van zorginstellingen die weglekken, gemiddeld 1,2 miljard euro per jaar, want de rendementen in de zorg stijgen en de solvabiliteit komt boven de 30% uit.

Ondanks het verbod op winstuitkering wordt dit toch op grote schaal ontdoken via bv’s of onderaannemerconstructies. Gehaaide zorgbestuurders potten miljoenen op in hun holdings en keren tot wel 60% van de omzet aan zichzelf uit.

Dit zijn constructies die tot op heden niet verboden zijn, maar wel in strijd zijn met de geest van de wet, namelijk het voorkomen van zelfverrijking met publiek geld.

De bestuurder rijdt in een dikke Bentley, de medewerker moet blij zijn met 4% loonsverhoging. Het moet andersom voorzitter, geld moet voor de zorg zijn voor de mensen.

Al begin dit jaar hebben wij een amendement opgesteld om deze winstuitkeringen te stoppen, maar de betreffende Wet toetreding zorgaanbieders heeft de minister in de ijskast gelegd.

VRAAG: Bent u bereid deze walgelijke, platte zelfverrijking te stoppen en dit geld te geven aan betere salarissen?

Wat overigens wel in de ijskast mag is het onzalige wetsvoorstel Winstuitkering in de Zorg, omgedoopt naar het Vergroten van Investeringsmogelijkheden in Medisch Specialistische Zorg (VIMSZ). Want hiermee krijgt het weglekken van zorggeld juist een extra duwtje in de rug.

En wat de investeringsmogelijkheden betreft, daarmee zijn instellingen zelf al heel creatief bezig. Het Prinses Maxima Centrum haalde met obligaties 6 miljoen euro op voor nieuwbouw, het ADRZ ziekenhuis financierde met crowdfunding een renovatie van 11 miljoen euro, het Bernhoven ziekenhuis heeft met obligaties aan personeel een kwart miljoen euro opgehaald.

Daar is dus helemaal geen nieuwe wet voor nodig.

VRAAG: Wat vindt de minister van het idee dat het personeel een stukje ziekenhuis kan kopen?

Overige plannen van het kabinet.

De vraag naar zorg groeit. We worden ouder, we mankeren meer, medische ontwikkelingen maken meer mogelijk en er komen nieuwe medicijnen op de markt, tegelijkertijd mogen de kosten volgens de hoofdlijnakkoorden niet groeien.

VRAAG: Is dat haalbaar? Het CPB vindt immers van niet.

Het is toch eigenlijk van de gekke. Zo’n 300 spectaculaire levensveranderende en levensreddende medicijnen komen eraan. De vlag zou bijna elke dag op het ministerie uit kunnen voor al die levens van mensen en van gezinnen die zo spectaculair gaan veranderen, en wat doet de minister? Die zet er een rem op.

De absurde gang van zaken rondom middelen als Spinraza (voor mensen met de spierziekte SMA), Orkambi (voor kinderen met taaislijmziekte) en Nivolumab (voor mensen met melanoom en longkanker), staan ons helder voor de geest.

VRAAG: Zou het niet juist geweldig zijn om bijna dagelijks van die mooie reclame-items op TV te hebben door deze 300 medicijnen wel direct op te nemen in het basispakket?

Minister Bruins wil geld besparen door zorg te verplaatsen van het ziekenhuis naar de huisarts. Maar niet alleen wilden zijn voorgangers dit ook al, en is het hen niet gelukt, het aantal huisartsen is vorig jaar gedaald en het aantal ingeschreven patiënten per huisarts gestegen.

VRAAG: Hoe maakt de minister dit waar?

Overigens hoeven besparingen helemaal niet naar de schatkist te vloeien. In de begroting lees ik dat de minister voornemens is en beetje geld achter de hand te houden. 50 miljoen euro van de besparing bij de huisartsen, ggz en wijkverpleging blijft binnen het eigen kader.

VRAAG: Waarom niet alles?

Het gemis van het verzorgingshuis.

Dan kom ik op het gemis van het verzorgingshuis en de zeven treden van de ouderenzorg. We hadden het eens zo mooi geregeld in ons land. We hadden natuurlijke overgangen van huishoudelijke hulp, wijkziekenverzorging, wijkverpleging en begeleiding thuis, de opstap naar de verzorgingshuizen en daarna de verpleeghuizen en op het einde de palliatief terminale zorg.

We hadden dit verdomd goed geregeld.

Nu door het sluiten van de verzorgingshuizen die natuurlijke overgangen niet meer bestaan, melden hoogbejaarden zich bijna doof, bijna blind, het stadium van “beginnend dementerend” allang voorbij, in rolstoel maar ook vaak al bedlegerig aan de deur van het verpleeghuis, terwijl het al heel, heel, heel lang niet meer ging.

De huidige bewoners hebben veel complexere klachten dan hun voorgangers en hun verblijfsduur wordt steeds korter. Instellingen melden ons gemiddelden van 6 tot 10 maanden. Onze verpleeghuizen zijn daardoor sterfhuizen geworden. Met als gevolg en zeer hoge werkdruk.

Zo goed als alle kwaliteitsindicatoren, zoals ondervoeding, uitdroging, doorligwonden, vallen, medicatieveiligheid, mishandeling, agressie en drogeren, zijn terug te herleiden naar te weinig medewerkers.

Los je het personeelstekort op dan los je ook de werkdruk én het kwaliteitsprobleem. Daarom is dit zo belangrijk.

Ergens oplopend tot 2022 komt het geld om voldoende mensen aan te nemen beschikbaar. Dan pas kan er voldoende kwaliteit in de verpleeghuizen geleverd worden. Tot nu toe is een derde ingelopen. Daarom zijn die slijmerige reclame-items van onze minister op TV ook zo gemeen. Poseren met de mensen die het niet meer mee gaan maken.

Ook in de nacht loopt het personeelsprobleem en daarmee ook de kwaliteit van zorg gierend uit de hand.

VRAAG: Gaat u met de investering van 2,1 miljard euro in de verpleeghuizen ook de inzet van nachtverpleging verhogen? Zo ja, hoeveel nachtverplegers komen er tot 2022 bij?

Het vorige kabinet bezuinigde ook op de thuiszorg, terwijl zij het gat dat het sluiten van de verzorgingshuizen sloeg, maar op moesten vangen. De huishoudelijke hulp werd ook gehalveerd.

De gevolgen van deze bezuinigingsdrift zijn wezenlijk voelbaar.

Hoogbejaarden wilden dit allemaal zelf, was de leugen, maar thuis loopt het te vaak spaak. Wekelijks lezen we de krantenberichten over dementerende ouderen die in de problemen komen, soms verdwalen en soms zelfs dood teruggevonden worden. Alsof ze dat hadden gewild.

Mantelzorgers moesten het gat dat het sluiten van de verzorgingshuizen sloeg maar opvangen, maar uit recent onderzoek blijkt dat dit niet is gebeurd. Dat is niet hún schuld, ze kunnen er simpelweg niet nóg meer bij doen.

Iedereen droeg al zijn steentje bij. Kinderen hielpen hun ouders al en als thuis niet meer ging, dan pas gingen zij naar een verzorgingshuis. Ze gingen niet voor de lol naar het verzorgingshuis.

En niet alleen zijn ouderen de dupe. Kinderen vanaf vijf jaar oud worden verplicht ingezet. En doe niet alsof dit niet verplicht is. Als een gehandicapte of chronisch zieke ouder een minderjarig, inwonend kind heeft, dan volgt er urenaftrek. Terwijl deze kinderen al zoveel extra klussen in het huishouden doen. Deze gezinnen zouden juist extra uren moeten krijgen in plaats van minder.

VRAAG: Bent u bereid inwonende, minderjarige kinderen uit te zonderen van de urenaftrek?

Schoorvoetend komt de politiek erachter dat ze een blunder van jewelste hebben begaan met het sluiten van de verzorgingshuizen. Draaien ze de blunder terug? Nee, ze zijn op zoek naar ‘iets-tussen-thuis-en verpleeghuis’.

Het eerlijke verhaal is dat de 80.000 verzorgingshuisplekken nooit meer terugkomen omdat het kabinet er geen stuiver voor over heeft. En hou geen reclamepraatje over of de 5 miljoen euro “extra” iets toevoegt. Voor 5 miljoen euro heb je hooguit 125 plekken terug.

Natuurlijk kennen we allemaal de mooie voorbeelden zoals De Knarrenhof, maar één zwaluw maakt geen zomer! De woonmarkt en de zorgmarkt sluiten niet op elkaar aan.

De initiatieven voor ‘iets-tussen-thuis-en-het-verpleeghuis’ vormen geen samenhangend geheel. De plannen worden lukraak door het land opgezet en overal komt men erachter dat het DUUR is.

Te duur. Een pand waarin verzorging en verpleging geleverd kan worden is heel erg duur. Je komt al gauw op een huur van 1.750 euro per maand uit. Dat kunnen alleen de happy few betalen. Hadden we de verzorgingshuizen nog maar gehad! Ook hier heb ik een idee!

VRAAG: Bent u bereid de lege of half lege oude verzorgingshuizen die we overal nog zien staan opnieuw te financieren voordat de sloopkogels erin vliegen en ze om tot bouwen tot zelfstandige woonunits waar een lage huur voor kan worden gevraagd, zodat ook mensen met alleen AOW in het ‘iets-tussen-thuis-en-verpleeghuis’ kunnen wonen?

Het verzorgingshuis wordt ook gemist omdat ouderen vanuit het ziekenhuis niet meer naar het verzorgingshuis kunnen om te herstellen en doe niet alsof die paar “eerstelijnsbedden” genoeg zijn. Het zijn er veel te weinig.

En naar huis kunnen ze vaak ook niet wegens een tekort aan wijkverpleegkundigen. Veel mensen kunnen daarom niet thuis sterven.

VRAAG: Hoeveel eerstelijnsbedden zijn er nu? Waarop baseert de minister dat dit voldoende is?

VRAAG: Hoe groot is het personeelstekort in de wijkziekenverzorging en wijkverpleging nu en per wanneer is dit tekort teruggebracht tot nul?

Tot slot.

De zorg is mensenwerk. Zonder mensen geen zorg. En daarom zeg ik ook tegen de bewindspersonen. Als u uw belofte niet nakomt om de personeelstekorten tot nul terug te brengen, bent u straks verantwoordelijk voor de ramp die zich voltrekt.

Dan is het uw schuld dat thuiswonende slechtzienden in de zomer zonder boodschappen zitten, mensen niet thuis kunnen sterven, operatiekamers worden gesloten, huisartsenposten dicht gaan, acute opname-afdelingen sluiten en ambulances niet meer uitrukken.

SLOTVRAAG: Met al uw gevoel voor reclame maken, wilt u toch niet de bewindspersonen zijn die straks de geschiedenisboeken ingaan als de mannen die er verantwoordelijk voor waren dat de zorg implodeerde en dat alles maskeerden achter een façade van flitsende actieplannen en mooie praatjes op TV?

Begrijp me niet verkeerd. Ik wil dat u slaagt. Maar dat betekent wel dat u met betere plannen moet komen en uw reclamefolders bij het oud-papier moet zetten.

Zorg is een serieuze zaak. Met serieuze problemen. Dat past geen reclameboys, daar hebben wij drie integere, vakbekwame en betrokken bewindspersonen voor nodig. Net zo integer als al die mensen die in het veld het werk doen.