Voorzitter,

Ik dank elke politieagent vanuit de grond van mijn hart voor al het werk dat zij voor anderen doen, voor al die keren dat ze hun vrije dagen inleverden om voor onze veiligheid te zorgen. Voor al die keren dat zij, ondanks beledigingen, geweld en alle ellende iedere dag het uniform aantrekken en aan het werk gaan.

Zij verdienen beter. Meer collega’s en minder taken. Daar gaat deze begroting niet bij helpen. Het is een flutbegroting, een begroting van niks, een kopie van de vorige. Weer de holle woorden dat er “extra geld is voor meer blauw op straat” terwijl er geld is weggehaald. Via een slinkse omweg: via het niet uitkeren van de prijsbijstelling is er voor de komende 5 jaar € 145 miljoen minder te besteden. Dit heeft rechtstreekse gevolgen voor de basisteams. Maar daar horen we de minister niet over.

De politiecapaciteit daalt en de beloofde instroom van 1.100 agenten wordt niet gehaald. Wat wel stijgt, is het aantal taken: de Moccromaffia, Taghi en kornuiten, de georganiseerde criminaliteit, persoonsbeveiliging, drugsproblematiek, ondermijning en het aantal verwarde personen waar de politie telkens voor moet uitrukken.

In de begroting van de politie, waar je veel wijzer van wordt dan dat ding van de minister staat op pagina 43 letterlijk: “het vastgestelde budgettaire kader laat geen ruimte voor nieuwe uitdagingen anders dan nieuw voor oud.” En steeds meer doen met steeds minder mensen kan ook niet. Dus welke taken gaan er af? “Het politie-apparaat kraakte al en nu is het door het kraken heen gezakt” om maar eens iemand te citeren (interview KC Volkskrant 3/10).

De minister heeft hierop nog geen begin van een antwoord. Geen geld en geen langetermijnvisie. Die langetermijnvisie vroeg ik exact één jaar geleden bij de begroting ook al. Het kabinet kwam de afgelopen weken met € 500 miljoen voor de aanpak van de stikstofproblematiek en € 460 miljoen voor de leraren. Deze minister komt met niets extra voor de politie. Het moet toch frustrerend voor hem zijn: voorheen als advocaat bij advocatenkantoor Allen & Overy verging het onderhandelen hem vast een heel stuk beter.

En wat ook frustrerend is, is dat er wel altijd een bijna blanco cheque is voor de asielketen. Vorig jaar kwam daar ook weer € 300 miljoen meer bij dan gepland. En dit jaar € 134 miljoen (pagina 18 begroting J&V). Extra zuur is dat die tekorten bij de asielketen uit het budget van de politie worden vergoed. Het kabinet komt altijd met het verweer dat dit nu eenmaal een verdragsrechtelijke verplichting is. Maar de overheid heeft toch ook de plicht om voor de veiligheid van de burgers te zorgen? Veiligheid in de zin van een daadkrachtig en doeltreffend optreden tegen grote en kleine criminaliteit. Raar maar waar: het recht op veiligheid staat niet in de Grondwet. Waarom niet, vraag ik de minister? En is het geen goed idee om dat vast te leggen? Dan is het ook een handvat voor in de ministerraad bij het onderhandelen voor het broodnodige budget voor onze agenten.

En als de minister nog zou twijfelen: in het verleden waren het CDA, de PvdA en de VVD hier voorstander van. Er is zelfs een initiatiefwetsvoorstel (van het CDA) uit 2001, dus de minister kan hier zo mee aan de slag. Zelfs de tekst voor het voorgestelde artikel ligt er al. Ik zou zeggen: indienen ter consultatie. Kost niets. Graag een reactie (motie).

Dan de waardering van het politiepersoneel. Daar schort het de laatste jaren nogal aan. Moesten er in Rutte II 3.000 agenten weg, in Rutte III moeten er 1.100 bij. Zo ga je niet met mensen om. In de zorg is er het kwalititeitskader personeelssamenstelling. Dat bevat onder meer normen voor voldoende en vakbekwaam personeel. En de plicht om te anticiperen op verwachte verschuivingen in taken. Waarom is dat er niet voor de politie?

Nog erger: de PTSS-problematiek. Nog steeds krijg ik mails van agenten die in de kou staan met hun psyschische problemen. Niets zo triest als dat. Waarom worden langlopende dossiers niet afgekocht? Waarom besteedt het ministerie miljoenen aan procedures door de landsadvocaat en kan er geen geld naar agenten die helaas niet meer zullen herstellen? Stop met de discussie over de aansprakelijkheid en los het op. De minister was arbeidsrechtadvocaat. Ik behandelde o.a. letselschadedossiers. Dat is weliswaar iets anders, maar ik denk dat we allebei wel weten dat werkgever en werknemer geen voordeel hebben van jarenlange discussies over aansprakelijkheid. Graag een reactie.

In dat kader een idee dat geen geld kost en ook waardering voor onze agenten uit-spreekt. Waarom agenten niet onder werking van de Veteranenwet brengen? En ik bedoel niet alleen de agenten die worden uitgezonden op missie, maar alle agenten. Zij zetten zich namelijk ook met gevaar voor eigen leven in voor de veiligheid in Nederland. Inmiddels is het beroep zo zwaar en complex en is de druk op onze agenten zo hoog dat deze vergelijking met militairen wel op gaat. Ik heb voorbeelden te over van agenten die in één dienst met zoveel geweld en dreiging te maken hebben gekregen dat de geestelijke druk vergelijkbaar is. Daar komt de steeds toenemende roosterdruk bij. Niet voor niets begon ik mijn spreektekst met de waardering voor de agenten en verwees daarbij naar het inleveren van vrije dagen. Militairen zijn van huis door uitzendingen en oefeningen; politieagenten als gevolg van roosterdruk. Roosters komen als concept en worden pas een week voor het ingaan vastgesteld en kunnen zelfs dan in dienstbelang nog worden aangepast.

Bijkomend voordeel voor het van toepassing zijn van de Veteranenwet is ook dat er dan één loket is voor de zorg en de kennis, kunde en expertise die men nu vanuit de defensiehoek heeft. Ondanks de goede bedoelingen en de voorgestelde maatregelen die bij de politie op dit punt worden getroffen, krijg ik nog steeds signalen dat men zeer afhankelijk is van de leidinggevende. En ook die moet kunnen bouwen op een systeem waar kennis en kunde aanwezig is. Agenten verdienen de benodigde zorg en structuur en dat is al aanwezig in de Veteranenwet. Graag een reactie van de minister (motie).

En tot slot kort over het stroomstootwapen, want we gaan het er op een ander moment uitgebreider over hebben, maar nu even over het geld, want we behandelen vandaag de begroting. Waarom moet de politie het uit het bestaande (te) krappe budget halen? En kan dat wel? In de politiebegroting staat namelijk letterlijk dat nieuwe onderwerpen niet kunnen behoudens “nieuw voor oud.” Ofwel: er moet iets worden gelaten om iets nieuws te kunnen doen.

Afrondend, de politie moet ook zichtbaar zijn op straat om het gezag te behouden. En dat betekent dat er structureel meer geld voor de politie nodig is. Er wordt nu capaciteit weggehaald voor bewaken en beveiligen van personen. En ook voor het team dat de minister na de moord op advocaat Wiersum heeft aangekondigd. Die capciteit is er niet en het gaat dus ten koste van de basiseenheden. Weer die roosterdruk en politiebureaus die zelfs onbemand zijn. Ofwel: de zichtbaarheid van de politie op straat neemt af. En daarom de laatste zin en een mantra dat ik blijf herhalen, naast dat dat er structureel geld nodig is voor de politie:
de PVV is van mening dat er een structureel ondermijningsfonds moet komen.