De Premier ergerde zich eind vorig jaar aan de 'onzin' over de zorg in de media. En deze staatssecretaris heeft met zijn mooi-weer brieven en feel-good spotjes alles gedaan om dit beeld in stand te houden. Gelukkig is het ministerie op de vingers getikt door de Reclame Code Commissie en zijn we van die verschrikkelijke spotjes af, maar zijn brieven gaan gewoon door. En deze keer is zijn boodschap dat de transitie tot nu toe zorgvuldig wordt uitgevoerd en daardoor beheerst verloopt.

De premier wilde alleen maar benadrukken dat het van belang is dat mensen goed geïnformeerd worden over de veranderingen in de zorg op basis van feitelijke informatie. Nou daar komt ie dan:

Feit: mensen moeten naar de rechter om hun huishoudelijke hulp veilig te stellen. Maar de staatssecretaris vindt dat gemeenten ernaar moeten streven zo veel mogelijk te voorkomen dat cliënten gerechtelijke procedures starten. Zorg afpakken prima, als je het maar in een goed gesprek doet. Uit 2.200 meldingen bij het Nationaal Meldpunt Ouderenzorg blijkt dat de hulp aan ouderen onzorgvuldig en onvoldoende is en dat mensen de bejegeningen als bot en zelfs mensonwaardig ervaren. Artsen en wijkverpleegkundigen constateren gebrek aan thuiszorg, ouderen vereenzamen.

En wat zegt de brief: De continuïteit van zorg en ondersteuning voor cliënten is tijdens de transitie gewaarborgd.

Feit: De dagbesteding dementie wordt gehalveerd. De staatssecretaris noemt dit "vernieuwing" naar dagactiviteiten dicht bij huis, maar dagbesteding dementie is veel meer dan alleen algemene dagactiviteiten, dat is specifieke zorg.

En wat zegt de brief: De continuïteit van zorg en ondersteuning voor cliënten is tijdens de transitie gewaarborgd.

Feit: Respijtzorg wordt nauwelijks door gemeenten ingekocht. Hulp aan overspannen mantelzorgers wordt massaal over het hoofd gezien.

En wat zegt de brief: De continuïteit van zorg en ondersteuning voor cliënten is tijdens de transitie gewaarborgd.

Feit: Er is sprake van 150 miljoen euro aan extra kosten door een explosie van de administratieve lasten. Er moet met 129.000 productcodes gewerkt worden!

En wat zegt de brief: Gemeenten en aanbieders nemen samen de verantwoordelijkheid om de administratieve processen tussen gemeenten en aanbieders te verbeteren. Verbeteren? De infrastructuur voor digitale berichtgeving werd eind 2014 pas opgeleverd waardoor onvoldoende gelegenheid was om op lokaal niveau goede afspraken te maken over het gebruik daarvan.

Feit: meer dan 30.000 ontslagen in de zorg, en daar zitten aflopende contracten en vaststellingsovereenkomsten nog niet eens bij!

En wat zegt de brief: De 28.000 lopende WW-uitkeringen moeten worden gezien in het perspectief van de ongeveer 660.000 medewerkers in de langdurige zorg. Met andere woorden, het valt wel mee.

Feit: de huishoudelijk hulp toelage brengt verre van de toegezegde 19.000 banen.

En wat zegt de brief: ruim 40% van de gemeenten heeft de HHT-gelden beschikbaar en de rest zal snel volgen. Er staat niks in de brief over het daadwerkelijke gebruik van deze regeling!!!! Dat zal niet voor niets zijn.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. De staatssecretaris geeft nota bene zelf toe, dat er sprake is van een krap tijdsbestek waarbinnen gemeenten en aanbieders de continuïteit van zorg en ondersteuning geregeld moesten hebben. Maar toch maar doordenderen. Als een kudde hysterische buffels dendert dit kabinet over onze ouderen heen. Met alle gevolgen van dien, dat is geen onzin, maar dat zijn de feiten.
Ouderen komen om, omdat zij niet meer weten waar het kastje om hun nek voor dient, omdat er brand ontstaat in hun woning of omdat ze gewoonweg stoppen met eten. Dat is geen onzin, dat zijn de feiten.

Voorzitter, broodnodige verzorgingshuizen sluiten massaal hun deuren. Ook onzin? Ook bangmakerij? De mensen willen het toch zelf? En er kwam een toch een overgangsrecht? Zorgkantoren zullen zorg dragen voor een warme overdracht naar de Wmo en of de Zvw, aldus de staatssecretaris. Die overdracht is niet warm, maar ijskoud.

Els Geurts is 80 jaar en woonde ooit naar tevredenheid in een verzorgingshuis. Toen die de deuren moest sluiten, koos ze voor een eigen appartement met een volledig pakket thuis, geheel in lijn met het beleid van deze staatssecretaris. Het was niet makkelijk, maar ze is inmiddels gewend. Maar dat VPT eindigt dit jaar en ouderen worden voor de keuze gesteld: Of u verhuist (terug) naar een verzorgingshuis, óf u bent voor uw zorg straks aangewezen op de gemeente en uw zorgverzekeraar met veel minder zorg. De omgekeerde wereld, zelfstandige ouderen die terug naar een verzorgingshuis moeten verhuizen om er zeker van te zijn dat ze dezelfde zorg houden als ze nu hebben en dat terwijl het ene na het andere verzorgingshuis wordt gesloopt. De verzorgingshuizen die nog wel bestaan vullen hun lege kamers met studenten en illegalen. Deze onzin is de werkelijkheid voor zo'n 2.000 mensen. Els ziet weer verhuizen eigenlijk niet zitten maar blijven wonen in haar appartement betekent minder hulp en dat is helemaal geen optie. Ze is bang zonder de hulp weer depressief te worden en te verwaarlozen. Precies de reden waarom ze ooit werd opgenomen in een verzorgingshuis. Heel beheerst meneer de staatssecretaris.

Net zo beheerst als de beoordeling van het zorgkantoor met betrekking tot meerzorg: Dat toetst of de gekozen invulling van de meerzorg financieel, ja financieel en zorginhoudelijk verantwoord is. Welk prijskaartje hangt er aan meerzorg, zo vraag ik de staatssecretaris.

Het zou allemaal beter worden in de WLZ met de nieuwe zorgprofielen, echt zorg op maat met een daarop aansluitende passende bekostigingssystematiek. Helaas, ook dit laat op zich wachten en de adviesaanvragen moeten nog ingediend worden. Ondertussen proberen gemeenten ouderen in een verpleeghuis te stoppen, terwijl de zorg in de meeste verpleeghuizen nog steeds zwaar onder de maat is. Met de hygiëne is het al niet veel beter gesteld, zo stelt het IGZ in een recent rapport.

De staatssecretaris vindt het na 4 maanden nog te vroeg om conclusies te trekken over de maatschappelijke effecten van het ingezette beleid en het bereiken van de doelstelling van de hervorming. Laat de sts alstjeblieft ophouden met zijn jubelende mooi-weer brieven en zijn alles komt goed verhalen en zich richten op de feiten.