Skip to main content

Commissiedebat MBO

Vz, de kern.

Op pagina 1 van de brief van 15 juli jl. stelt de minister zichzelf de vraag of het mbo leerlingen opleidt voor de arbeidsmarkt of voor persoonlijke ontwikkeling.

Wat de PVV betreft gaat het onderwijs te veel over persoonlijke ontwikkeling en te weinig over de overdracht van kennis en vaardigheden. Persoonlijke ontwikkeling komt voort uit het verwerven van kennis en het opdoen van vaardigheden. Ze liggen in elkaars verlengde, maar het onderwijs trekt een te grote broek aan als het gaat over persoonlijke ontwikkeling. Die hoort hoofdzakelijk bij de ouders te liggen. Natuurlijk hoort persoonlijke ontwikkeling bij onderwijs, maar niet expliciet. In het basis- en voortgezet onderwijs in ieder geval meer dan in het mbo. Daar zou het geen prioriteit moeten zijn.

Vz, ook verliest de minister zich in zijn brief weer in algemeenheden, zoals dat elke student die goed geïnformeerd en onderwezen wordt, vaardigheden opdoet die relevant zijn voor de arbeidsmarkt en dat dit zal leiden tot het maken van verstandige keuzes waar zij willen werken.
Het zijn clichés, voorzitter, waar het onderwijs in grossiert. De minister presenteert ze als de voorwaarden voor persoonlijke ontwikkeling, maar wat ons betreft horen ze bij het abc van goed onderwijs en zijn ze niet nu ineens nieuw in deze ambtsperiode van de minister. Persoonlijke groei hoort al bij het onderwijs sinds onderwijs is uitgevonden.

harm beertema, nieuws, spreektekstWij zouden dan ook liever zien dat de minister met praktische handreikingen komt om het onderwijs te verbeteren in plaats van pagina’s te vullen met dit wollige taalgebruik.

In de brief van de minister wordt ook weer gesproken over de veelgenoemde ‘21st century skills’. Het klinkt allemaal gewichtig en vooral heel progressief, maar voorzitter, het is nog altijd een clichématige, lege en ook nog eens een Engelse term waarvan niemand weet wat het betekent. Ieder definitie die WEL betekenis geeft, maakt duidelijk dat het gaat om vaardigheden die al belangrijk waren vanaf het absolute nulpunt van het onderwijs: nieuwsgierigheid, het vermogen om de werkelijkheid te objectiveren, het vermogen om toegang te vinden en te geven tot de mensen om je heen, tot het bouwen van een netwerk, tot het maken van creatieve combinaties, tot het durven denken, voorzitter, tot het Sapere aude! 21st century skills verschillen niet van de 18e eeuwse skills of 15e eeuwse skills of de skills die nodig waren in het jaar van onze Heer en zelfs ver daarvoor. Het is parmantigheid, voorzitter, en een absolute overschatting van het speciale van onze eigen moderne tijd. Laten we eens stoppen met semantische gewichtigdoenerij.

Vz, we moeten vaststellen dat door de demografische ontwikkeling de instroom vanuit het vmbo daalt.
Is de minister het eens dat niet alleen de demografische ontwikkeling een rol speelt, maar ook de opwaartse sociale druk die vooral speelt in wijken waar D66 en GL dominant zijn, de zgn. bakfietswijken. Juist daar speelt de havo-isering een te grote rol. Ouders doen er alles aan om hun kinderen vooral NIET naar het vmbo te laten gaan (bijles, druk op leraren om het advies zo hoog mogelijk te laten uitvallen) om ze vooral niet over te leveren aan de chaotische en soms regelrecht gevaarlijke omgeving van de ROC’s.
Wij willen het nog een keer gezegd hebben en graag een reactie van de minister daarop: als we havo-isering willen tegengaan, zal de minister er veel meer werk van moeten maken om ROC’s tot scholen te maken waarin sociale veiligheid, de overdracht van kennis en vaardigheden in klassenverband weer een rol spelen. Kortom, maak er echte scholen van. Graag een reactie.

Vz, waar in het voortgezet onderwijs de beheersing van rekenen en taal wel onderzocht wordt, ontbreken gegevens helemaal op het stelselniveau van het mbo. Wij vinden dat te gek voor woorden.
Het grootste gedeelte van de 24% functioneel analfabete 15-jarigen komt namelijk terecht op de ROC’s.
Al die prachtige woorden van de minister met al die vergezichten, bijvoorbeeld als hij zegt: “Mbo’ers gaan oplossingen bedenken voor de maatschappelijke uitdagingen van morgen.” Stop alstublieft met die hoogdravende taal Excellentie, het brengt de mbo’ers geen centimeter verder op de sociale ladder. Leer ze alsnog lezen, schrijven en rekenen in inhaalprogramma’s voor leerlingen die gediagnosticeerd zijn als functioneel analfabeet. Dat is wat ons betreft een stuk belangrijker dan ze toegang te laten krijgen tot studentencafés of het bedenken van semantische oplossingen voor de termen hoger en lager opgeleid.

Tenslotte voorzitter, de minister stelt alweer dat het bedrijfsleven leerlingen structureel discrimineert op afkomst, ras, religie en cultuur. Ook deze minister spreekt weer deze infame beschuldigingen naar het bedrijfsleven uit. Wat ons betreft moet iemand die zulke zware beschuldigingen uit ook bewijs leveren dat bedrijven zich schuldig maken aan dit strafbare gedrag.
Vandaar onze vraag: hoeveel aangiftes liggen er tegen bedrijven wegens discriminatie en hoeveel bedrijven zijn er veroordeeld? Het moeten er heel veel zijn als er sprake is van systematische en structurele discriminatie. Er moet een stroom van veroordelingen zijn, want de minister stelt zelfs dat hij openstaat voor een gesprek over radicale maatregelen. Dat is nogal wat.
Voorzitter, wij geloven niet dat er sprake is van systematische, institutionele discriminatie door bedrijven, maar dat mismatches ontstaan door een vaak ernstig tekortschietende integratie.
We kunnen het bedrijven niet aandoen om ze te dwingen stagiaires aan te nemen die alleen maar beschikken over straatcultuur, over straattaal en straatnormen en -waarden. We moeten stoppen met werkgevers discriminatie te verwijten. In plaats daarvan moeten we keihard inzetten op integratie, op opvoeding in waarden die nu eenmaal dominant zijn in onze bedrijfscultuur.

Tot zover.