Skip to main content

Inbreng onderwijsbegroting

Vz,

De PVV heeft als gedoogpartner enthousiast bijgedragen aan de kwaliteitsagenda op onderwijs van Rutte 1. We hebben dat loyaal en met overtuiging gedaan. En we zijn dan ook blij dat belangrijke punten uit die kwaliteitsagenda door Rutte 2 worden doorgezet. Ik denk hierbij aan de focus op de kwaliteit van de leraren, op de opleiding en selectie van leraren, van directeuren en bestuurders. Wij zouden graag de start zien van een schoolleidersacademie, juist ook omdat de schooleider cruciaal is voor de kwaliteit van onderwijs. Ik zeg nadrukkelijk schoolleider, vz, en geen bestuurder, want daar moeten we in onderwijsland juist vanaf. De onderwijsbestuurder heeft zich intussen totaal gediskwalificeerd. Schoolleiders hebben we nodig, in plaats van bestuurders.

Hoe staat het Kabinet tegenover het idee om een schoolleidersacademie in te richten? De inrichting van het Lerarenregister kan op onze warme steun rekenen en ook het idee om de kwaliteitsnorm te verruimen van goed naar excellent spreekt ons aan. Dat getuigt van ambitie, vz.

Wat mij heel aangenaam treft is het idee van de collega’s Lucas en Jadnanansing om kinderen al op de basisschool intensief in aanraking te laten komen met wetenschap en techniek. De media berichten daarover vanmorgen. VVD en PvdA geven daarmee aan aandacht te hebben voor het schrijnende tekort aan technisch geschoolde mensen in NL en dat siert ze. Ik ben benieuwd naar de uitwerking van hun plannen.

Maar als oppositieleider heb ik natuurlijk ook een andere boodschap aan dit kabinet.

In het primair onderwijs bijvoorbeeld, zien we dat de Cito-toets stilletjes aan wordt aangepast aan het niveau van de leerling. De PVV is hier erg verontrust over, vz. Wij zijn TEGEN de invoering van een dergelijke toets, want die doet teniet wat we in Rutte 1 juist hadden bereikt: namelijk eenduidigheid aan het einde van de lagere school. Het kan niet meer zo zijn dat leerlingen vanuit groep 8 naar het vmbo worden doorgeschoven waar blijkt dat ze een taalachterstand hebben van soms wel 3 jaar, zonder dat het vmbo-team dat weet. Zo’n achterstand is niet meer te repareren, ook niet door de beste vmbo’s. aan het eind van groep 8 moer er echt een eenduidig beeld zijn van een leerling. Zijn er grote problemen, dan is dat zo. Maar dan weten we het wel en dan kunnen we er een traject op zetten. Het probleem verdoezelen is funest, in de eerste plaats voor de leerling. Wij overwegen een motie hierover. Dan de rol van de ouders, vz. Het huidige regeerakkoord rept hier met geen woord over. Terwijl we in Rutte 1 toch nadrukkelijk de ouders wezen op hun primaire verantwoordelijkheid als opvoeder. Kan de stas ons geruststellen? Gaat u niet weer allerlei basale opvoedingskwesties naar het klaslokaal brengen? In dit akkoord worden bovendien drie belangrijke zaken NIET genoemd, die we er wel erg graag in zouden terugzien: pesten, agressie op school en de stand van het techniekonderwijs. De PVV heeft voor deze onderwerpen in het vorig kabinet expliciet aandacht gevraagd en wij vragen de regering om hier prioriteit aan te geven. Graag een reactie van de bewindslieden.

Vz, In het voortgezet onderwijs zien wij in de personeelsadvertenties in de onderwijskranten Trouw en de VK een toenemende vraag naar rectoren/bestuurders. Intussen willen verstandige mensen echte schoolleiders aantrekken en juist geen bestuurders. Wij waarschuwen de stas hier ernstig voor. Dit is niet louter een semantische kwestie; het staat voor een ontwikkelingsrichting die wij echt NIET moeten willen. Dat hebben we in het hbo en het mbo gezien. Nu valt er in het VO nog bij te sturen. Doe dat alstublieft stas, zeg ik via u, vz. Want als we de schoolleiders gaan inruilen voor bestuurders, dan eindigen we bij Amarantis. Vz, Amarantis is een interessante casus, zeker bij een begrotingsbehandeling. Want in Amarantis komt alles samen wat er mis is in onderwijsland. Het is ontmoedigend vz. Want dit is toch al jaren aan de gang en al jaren is men bij ieder incident hevig verontwaardigd, waarna men weer overgaat tot de orde van de dag. Ook nu zullen we zien dat het volgende onderzoek, alweer een onderzoek, nu door mevrouw Halsema, weinig oplevert. Hou er mee op, zou ik zeggen. Doe aangifte en besteed onderzoek uit aan het OM. Of aan een forensisch financieel specialist. Er zitten zeker laakbare zaken bij en die moeten worden vervolgd. Wel waarschuw ik nu vast voor de allerergste uitkomst die een onderzoek zou kunnen hebben. Mijn horrorscenario is dat er niets onwettigs is gebeurd, omdat alles is dichtgetimmerd door keurige contracten, toegedekt door de begripsvolle Raad van Toezicht, die dat weliswaar knarsetandend doet, maar z’n jongens en meisjes toch niet wil teleurstellen. Dan vz, kunt ook u vaststellen dat de governance aan interne rot is bezweken. Maar de kern van het probleem is dit: de vergaande autonomie van het middenveld trekt geen integere onderwijsbestuurders aan, maar patjepeeërs. De PVV wijst er al jaren op dat dit betrekkelijk eenvoudig is op te lossen door drie slimme wetten: oormerken lumpsum in 80-20%, landelijke eindnormen voor kernvakken in het mbo en hbo, geen marktsalarissen meer voor bestuurders, maar onderwijsschalen. Bestaat dan het gevaar dat deze briljante geesten worden weggekocht door het internationale bedrijfsleven? Laat ze gaan vz. Hoe eerder hoe beter. En hoe verder hoe beter. Wij weten dit allemaal, vz, ook deze minister en stas. Het enige wat nodig is om de sector gezond te maken is de politieke wil om deze drie wetten aan te nemen en uit te voeren en daarmee de totale vrijheid van handelen van bestuurders enigszins in te perken. Dan gaat het onderwijs weer over onderwijs ipv over marktaandeel, bonussen, en lease-auto’s. En daarmee wordt het onderwijs oninteressant voor types als de voormalige bestuurder van Amarantis die zich nu beklaagt over z’n beschadigde reputatie. En dat is vandaag de cruciale vraag: is deze minister gezien haar eigen bestuurlijke achtergrond de meest geschikte vrouw is om hierin stappen te zetten. Ik zeg dat vz, omdat het trackrecord van deze minister voor mij niet hoopgevend is. Zij was tot voor kort niet alleen rector van de HvA, maar ook lid van het college van de UvA. Een bestuurlijke fusie tussen het hbo en een universiteit is een slechte zaak, dient geen enkel onderwijsdoel en is louter ingegeven door de zucht naar grootschaligheid, naar marktaandeel. Bovendien heeft de HvA zich jarenlang meer bekommerd om haar vastgoed projectontwikkeling in de Wibautstraat dan om de kwaliteit van haar onderwijs.

De PVV-oplossingen die ik zojuist noemde, krijgen langzaam meer draagvlak (er wordt intussen voorzichtig gewerkt aan nogal verwaterde voorstellen rond 80-20 en aan landelijke normen), maar wij zouden daar graag een versnelling aan geven. Ik vraag de minister: Hoe staat het met uw politieke wil om het middenveld weer te laten doen wat het moet doen en om de overheid beter in positie te brengen? Graag een reactie.

Vz, de PVV zal blijven ageren tegen de invoering van een sociaal leenstelsel. Zo’n 35.000 jongeren uit de lagere inkomensgroepen zullen van een studie afzien. Van de VVD verbaast het ons niet dat ze voorstander is van het leenstelsel, maar dat de partij van de sociaal-democraten de verheffing en de emancipatie van de kinderen uit haar eigen achterban aan de wilgen hangt, is ronduit schokkend. Onder het opportunistische mom dat de loodgieter niet voor de studie van de kinderen van de advocaat mag opdraaien. Om die reden wordt het leenstelsel links genoemd, terwijl het de toegankelijkheid tot het hoger onderwijs beperkt voor tienduizenden jongeren van ouders in de lagere inkomensgroepen, onderwie heel veel allochtone ouders. Vz, wij waarschuwen nogmaals voor de disbalans tussen de 87.000 buitenlandse studenten die in NL studeren en de 46.000 NL studenten die in het buitenland studeren. Dat kost de NL belastingbetaler onevenredig veel geld. Graag een reactie van de minister. Daarnaast baart het ons nog altijd grote zorgen dat studenten uit landen met islamitische regimes zich hier vrijelijk kunnen inschrijven voor studies, zelfs voor technische studies in zgn. dual use technologies, technieken die ook voor de wapenindustrie worden aangewend. Wij willen daarop een stop vz. Waarom moeten wij de toekomstige elite opleiden van landen die op dagelijkse basis de mensenrechten ernstig schenden? Ook hierop graag een reactie.

Vz, dan nog een opmerking over de onderzoekscholen, mooie instituten met een hoge opbrengst en lage kosten aan overhead. Precies zoals we dat moeten willen. De Kamer heeft in 2010 de dringende wens geuit om onderzoekscholen adequaat te financieren. gefinancierd dienen te worden. De vorige minister heeft de Kamer toegezegd zich met de universiteiten in te spannen voor adequate financiering. Is het de minister bekend dat nog geen uitvoering is gegeven aan deze afspraak? Waarom niet? En waarom heeft de minister geen vinger aan de pols gehouden?

Ten slotte vz. Het onderwijs is al eeuwenlang het belangrijkste instrument om traditie en cultuur van de ene naar de andere generatie door te geven. Sinds de jaren 60 en 70 is die rol uitgehold. Onder Rutte 1 werd het herstel voorzichtig ingezet. Dat was mogelijk omdat zowel Rutte als Verhagen toen uitspraken dat de multiculturele samenleving mislukt was. Ook Cameron, Sarkozy en Merkel namen afscheid van dat idee. Hoe staat deze minister daar tegenover? Onderschrijft zij Ruttes stellingname dat het multiculturele ideaal en cultuurrelativisme integratie in de weg staan? De PVV stelt vast dat dat in het onderwijs in ieder geval nog lang niet is doorgedrongen. Daar is het cultuurrelativisme nog altijd onverminderd dominant. Maar juist een multi-etnische samenleving zoals de onze heeft in de eerste plaats behoefte aan een Leitkultur. Onze dominante Westerse cultuur met al haar verworvenheden van individuele vrijheid en verantwoordelijkheid, en van gelijkheid moet wat ons betreft stevig worden ingebed in het onderwijs. Graag een reactie vd minister.