Skip to main content

Debat Curriculumherziening p.o. en vo

Bekijk de inbreng van Harm hier.

Voorzitter,

Wat de uitgebreide Rondetafel over de currucilumherziening heeft duidelijk gemaakt dat er ongelooflijk veel onderwijsstakeholders zijn in het onderwijs. Er waren 39 insprekers en dat was een selectie. Dat maakt het speelveld er niet overzichtelijker op. Allemaal organisaties ook die eigen belangen hebben en waarvan mag worden verondersteld dat ze de niet in de hand van de subsidieverstrekker willen bijten. Ik heb grote vraagtekens bij het draagvlak onder de echte leraren die dagelijks voor de klas staan en die niet betrokken zijn bij de enthousiaste hemelbestormers die nu alweer klaar zijn voor de volgende grote onderwijsvernieuwing die 2032 is. Dat in de eerste plaats.

In de tweede plaats moet ik dit zeggen vz. Na alle inbrengen en positiebrieven noem ik ze maar even in goed Nederlands, heb ik op geen enkele manier de aanvechting gekregen om mijn positie tov Onderwijs 2032 te veranderen.
Heel kort noem ik mijn bezwaren nog even.
In de geschiedenis van het onderwijs is de aard van het onderwijs hetzelfde gebleven. Leraren brengen leerlingen eerst de basis van hun vak bij. Kennis, die nooit veroudert, in welk tijdsgewricht dan ook, cognitie, stampen en automatiseren horen daarbij. Dat gebeurt liefst in alle rust en volgens een duidelijke structuur van eindtermen die door de overheid worden vastgesteld en niet door willekeurig gekozen leraren die in de sfeer van vrijblijvend hobbyisme enthousiast hun ideologische ding doen. Eindtermen die een garantie geven op heldere doorlopende leerlijnen, op een vakinhoud die aansluiting geeft op het vervolgonderwijs en die doorlopende leerlijnen garanderen, die uiteindelijk aansluiting geven op de beroepspraktijk.Vanuit die degelijke basis, een basis van vakinhoud, kunnen leerlingen zich zelfstandig ontwikkelen. Alleen als leerlingen voldoende basiskennis en -vaardigheden hebben, kunnen zij dwarsverbanden binnen het vak en daarbuiten leggen. Alleen met voldoende basiskennis kunnen mensen gericht naar informatie zoeken, alleen met voldoende basiskennis kan de gevonden informatie kritisch worden beoordeeld. Dat kunnen ze alleen als ze een degelijke basiskennis hebben die als referentiekader dient voor alle nieuwe kennis die zich aandient omdat de tijden inderdaad veranderen.

Vz, het Nederlandse onderwijs wordt elke 5 jaar getroffen door een nieuwe ramp. Die ramp bestaat uit een minister of staatssecretaris die zijn of haar eigen Grand Oeuvre wil nalaten, een politieke erfenis die de mensen n het land nog lang zal heugen, geheel in de Franse presidentiële traditie. We herinneren ons de tweede fase, het Studiehuis, het Nieuwe leren en het CGO. Overijverige bewindspersonen, die uiteraard worden gevolgd door een net zo overijverige vaste Kamercommissie Onderwijs. Dezelfde argumenten steken iedere keer weer de kop op: kennis veroudert snel dus doet er niet zoveel meer toe, de maatschappij verandert nu sneller dan ooit, door de komst van de Ipad wordt de evolutie versneld (ik overdrijf het niet vz, het wordt echt gedacht, zoveel hoogmoed bestaat er echt). Maar Vz, iedere keer weer wordt er schade aangericht, veel onherstelbare schade.
Die schade is het best te zien in de gebroken doorlopende leerlijnen, in het feit dat leerlingen zo slecht rekenen en zo slecht hun moedertaal beheersen dat het hoger onderwijs bijspijkercursussen moet organiseren en dat het bedrijfsleven steen en been klaagt. In het feit dat jonge mensen nauwelijks nog algemene ontwikkeling hebben, in het feit dat te veel PO-leerlingen de basisschool verlaten als functioneel analfabeet. In het feit dat jonge Nederlanders geen idee meer hebben van hun eigen Nederlandse identiteit en hun gemeenschap.
DAARAAN moeten we werken vz, Die schade moet hersteld worden. Er ligt nog zoveel op ons bord. Kijk naar de problemen rond passend onderwijs. DAAR moet al die onderwijsenergie in gaan zitten. NIET in de zoveelste modieuze vernieuwing die niet doordacht is en geen draagvlak heeft.

Vz, professor Kirschner vertelde precies wat er mis is met deze zoveelste onderwijsvernieuwing op rij. Zijn vraag was, en die vraag raakt de kern van de zaak: wat is er mis met wat we hebben? Wat is er mis met de manier waarop we onderwijs aanbieden door de eeuwen heen? Dat heeft ons tenslotte de filosofie gebracht, de relativiteitstheorie, de mens op de maan, welvaart, welzijn en vrijheid. Welk empirisch onderzoek leidt tot de conclusies dat we het onderwijs moeten herinrichten in leerdomeinen? Dat is ook de vraag die ik aan de stas wil stellen vandaag: waarom? Waarom gaat u deze majeure operatie inzetten en daarmee het volgende Kabinet met UW grootse en meeslepende vernieuwing opzadelen. En komt u alstublieft niet met al die lege, modieuze kreten over tijden die snel veranderen. Alsof dat in de jaren 40-45 niet zo was, of in de 17e eeuw, of tijdens de grote volksverhuizingen. Professor Kirschner zei het tijdens het rondetafelgesprek: de visie van Onderwijs2032 is niet gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, maar op ideologie. En ideologie vz, dat geeft ik de stas mee, is modieus, is de waan van de dag en daar is het onderwijs NIET mee gediend. Dus stas, wat is de empirisch bewezen noodzaak van deze komende vernieuwing? Waarom kunnen we dat niet ZONDER grote ingrepen

Natuurlijk moet het curriculum worden bijgesteld. Maar dat kan in alle rust, zonder grootschalige operaties als 2032, in kleine stapjes moeten we schuren en polijsten aan wat we hebben en wat prima werkt. Laat het onderwijs gewoon eens 15 jaar met rust, zeg ik tegen de stas en de minister. En als er zaken moeten worden bijgesteld, doe dan eerst onderzoek en ga op basis daarvan in alle rust aan het werk zonder stelselwijziging of bijna-stelsewijziging, zonder in te grijpen in de fundamenten. Niet zo politiek spectaculair misschien maar wel zoveel beter voor het onderwijs.
En als we 2032 dan gedag hebben gezegd, weet u wat we dan gaan doen? Dan gaan we betere leraren krijgen door ze eerst beter op te leiden. Dan gaan we intervisie organiseren in de scholen zelf waar oudere leraren hun ervaring overdragen aan jonge leraren. Dan gaan we er een uitdaging van maken om veel minder analfabeten af te leveren. Dan gaan we al onze energie inzetten op de thuiszitters die buiten de boot van het passend onderwijs vallen. Dan gaan we taaldocenten cultiveren die er alles aan gelegen is om ALLE leerlingen ongeacht afkomst een correcte taalbeheersing mee te geven en die niet buigen voor hun eigen onvermogen om ze de d's en t's aan te leren. Dan gaan we de tuin van het onderwijs met liefde en aandacht beheren, behouden wat goed is, wieden wat verkeerd is, laten groeien en bloeien in rust in plaats van met een bulldozer alles op de schop gooien en de boel herinrichten alsof we een metrolijn in Amsterdam aanleggen.