Algemeen Overleg Sudan

Voorzitter,

Het verbaast mijn fractie niet dat de veiligheidssituatie sinds het begin van dit jaar in allerlei delen van Sudan en zeker ook in Darfur is verslechterd. Die misdadige president en militaire leider van Sudan, Al-Bashir, heeft gewoon lak aan de mensenrechten en hij lijkt er alles aan te doen om te voorkomen dat zijn land een stabiele en democratische rechtsstaat zou kunnen worden. Er zijn gevechten. Er is stijgende criminaliteit, en er zijn plunderingen in de regio. Dat is allemaal een grote bron van ellende voor de lokale bevolking.

De Minister maakt dan ook terecht melding van de duizenden mensen die de regio verlaten en op de vlucht slaan. Dat regeringsmilities mede verantwoordelijk zijn voor de plunderingen en overvallen, is een trieste constatering en benadrukt de verschrikkelijke situatie in Darfur en de rest van Sudan.

In tegenstelling tot D66 onderschrijf ik dan ook het beleid van de regering om een accent te leggen op noodhulp aan deze mensen die zo zwaar door dat islamitische bewind worden getroffen. Een eerste stap naar verbetering zou toch nog steeds moeten zijn het oppakken en het berechten van Al-Bashir en zijn handlangers.

De islam is een ware agressor in vele regionale conflicten die in Afrika worden uitgevochten, maar het is wel van belang dat als het om Sudan gaat juist deze mensen als hoofdverantwoordelijken worden gebrandmerkt en aangepakt.

Het is ook bekend dat Al-Bashir connecties heeft met Hamas en de Iraanse Revolutionaire Garde. Het zijn contacten die deze president die verantwoordelijk is voor vele conflicten en ontelbare mensenrechtenschendingen, typeren. De berichten en rapporten over de mensenrechtensituatie beschrijven niets anders dan ellende. In de brief aan de Kamer geeft het kabinet aan dat de prioriteit uitgaat naar het bepleiten van uitvoering van de aanhoudingsbevelen van het Internationaal Gerechtshof.

Kijkend naar het aantal landen dat Al-Bashir en de zijnen inmiddels steunt, al of niet expliciet, heeft mijn fractie toch wel heel grote twijfels of hier ooit iets van terechtkomt.
Mijn vraag is dan ook wat het nu eigenlijk betekent dat het kabinet er prioriteit aan geeft dat die aanhoudingsbevelen zullen worden uitgevoerd.
Welke acties onderneemt het kabinet om dat te bevorderen, terwijl er zo veel tegenwind bestaat? Of zijn er misschien toch nog ontwikkelingen te melden die ons weer wat hoop kunnen geven op dat punt?
Hoe beoordeelt het kabinet de houding van de landen van de Afrikaanse Unie in dezen en ziet het mogelijkheden om daar nog het breekijzer tussen te zetten om te bevorderen dat die aanhoudingsbevelen wel kunnen worden uitgevoerd?

Ik sprak al even over Iran. Dat land speelt een rol met betrekking tot Sudan. Daar zijn wij van overtuigd. Uit recente berichtgeving hebben wij vernomen dat Iran in het geheim bouwt aan een militaire bevoorradingsbasis in Port Sudan. Een deel van de haven van Port Sudan zou verhuurd zijn aan Teheran om daar een tweede militaire basis voor Iran aan de Rode Zee mogelijk te maken. Er is al zo'n basis in Eritrea, maar volgens berichten worden olietankers en vrachtschepen door Iran ingezet om via Port Sudan ook wapens te verschepen naar het Syrië van Assad en naar terreurorganisatie Hezbollah; het zou dan vooral gaan om zwaardere wapens die niet door de lucht kunnen worden getransporteerd. De PVV vindt de bouw van zo'n militaire basis in Sudan door Iran buitengewoon zorgelijk. Dat is niet alleen vanwege de wapenleveranties van Iran via zo'n haven aan Syrië en Hezbollah maar ook vanwege het feit dat Iran die machtsbasis kan uitbreiden met het oog op een toekomstig conflict met Israël.

Nu zijn het berichten die ik nog niet heb kunnen verifiëren, maar ik vraag het kabinet of zij meer weet over deze activiteiten van Iran met betrekking tot Port Sudan. Als het kabinet kan ontkennen noch bevestigen dat dit gaande is, vraag ik het kabinet om er een onderzoek naar in te stellen en de Kamer daarover nader te berichten.

Tot slot nog een enkel woord over Qatar. In de brief wordt Qatar samen met andere Arabische landen geprezen voor hun grote inzet. Ik ben bij met elke cent die Qatar en andere Arabische landen besteden aan humanitaire doelen, zodat ze dat geld in ieder geval niet kunnen uitgeven aan het voeren van oorlogen, maar wel ben ik van mening dat de inzet van Qatar hoogstwaarschijnlijk erdoor is geïnspireerd om de toenemende invloed van Iran in Sudan en in die regio te counteren.