Debat Gaswinning Groningen

Voorzitter, veel Groningers voelen zich belazerd. Belazerd door de NAM, die alleen wat scheuren dicht, maar voor echte grote schades vaak niet thuis geven. Belazerd door dit kabinet, dat duidelijk prioriteit geeft aan de schatkist door in 2013 de gaskraan nog even maximaal open te draaien en ook dit jaar vasthoudt aan de 39,4 miljard m3. En ook het laatste besluit van de minister geeft geen zekerheid, maar creëert alleen maar onzekerheid. De kraan gaat met het oog op de verkiezingen tijdelijk wat dichter, maar voor de periode daarna houdt de minister alle opties open.
Er is geen enkele garantie dat die 39,4 miljard kuub in de tweede helft van dit jaar niet alsnog gewonnen wordt. Zo ga je niet om met mensen. Mensen hebben recht op zekerheid, en niet alleen tot aan de Statenverkiezingen, maar vooral ook daarna.

Nadat de vorige woordvoerder van de VVD ons een inkijkje heeft gegeven in de strategie van de VVD, pappen en pompen, lazen we vanmorgen in de krant de bevestiging dat bij de VVD geld boven veiligheid gaat. Wat de PVV betreft geldt het omgekeerde, en draaien we nu de gaskraan dicht tot maximaal 30 miljard kuub per jaar.

Voorzitter, we zijn nu 2 jaar en stapels onderzoeken verder nadat het Staatstoezicht op de Mijnen aan de bel trok en wat zijn we nu opgeschoten? Van het herstel van met name grotere en complexe schades komt nauwelijks iets terecht. De Vereniging Eigen Huis en de Groninger Bodem Beweging hebben hele boekwerken vol verzameld van mensen die al 2 jaar van het kastje naar de muur worden gestuurd en geen stap verder komen. Waarom moet dat allemaal zolang duren? Binnen een paar weken besluit het kabinet fluitend om 1 miljard euro extra over te maken aan de EU, maar de vergoeding voor gedupeerden in Groningen wordt eindeloos vertraagd.
En wat gaan de Nationaal Coördinator concreet voor hen verbeteren? Wordt hij een soort rijdende rechter, die naar de mensen toe gaat, en doorzettingsmacht heeft? Of wordt het een bureaucratische moloch, die rekening moet houden met welstandscommissies en burgemeesters?

Voorzitter, daar zit je dan gevangen in je eigen beschadigde, onverkoopbare huis wachtend op de grote klap die mogelijk komen gaat. Voor veel mensen een volstrekt uitzichtloze situatie waar men psychisch en financieel gezien aan onder door gaat. Zeker ook nu duidelijk is dat het preventief versterken tientallen jaren gaat duren en er geen garantie is dat je huis na versteviging vrijgesteld is van aardbevingsschade. Mensen moeten voor het preventief versterken maanden hun huis uit, om vervolgens bij terugkomst na een nieuwe aardbeving wederom in een maandenlang proces van schadeherstel te belanden. Deze situatie is wat de PVV betreft onacceptabel en wij vinden dan ook dat op zijn minst aan deze mensen een uitkoopregeling moet worden voorgesteld. De minister kan de Groningers niet gevangen houden in een permanente bouwput. In eerdere debatten was de minister een principieel tegenstander van een uitkoopregeling, maar nu heeft hij aangegeven dit te gaan onderzoeken. Wij zijn blij met deze ommezwaai, maar vragen ons wel af wat hij nou precies wil gaan onderzoeken? Zo'n regeling bestaat al lang en is nota bene staande praktijk voor Moerdijk en voor mensen die onder hoogspanningsmasten wonen. Wat de PVV betreft wordt de uitkoopregeling per direct ingevoerd, kan de minister dit toezeggen?

Dan kom ik op de waardedalingsregeling voor verkochte woningen, niet te verwarren met de uitkoopregeling voor onverkoopbare woningen. Deze waardedalingsregeling is geen succes en ik ben blij dat deze nu wordt aangepast, zodat mensen voor verkoop al duidelijkheid hebben over de te verwachten compensatie. Per wanneer kunnen mensen daar gebruik van maken?

Dan kom ik op de omkering van de bewijslast. De PVV vindt dat niet de gedupeerden, maar de NAM moet aantonen dat evt. schade niet door gaswinning komt. Gisteren is in de Staten van Groningen een motie van de PVV hierover unaniem aangenomen. Kan de minister aangeven wanneer en hoe hij dit gaat regelen? En dan verwijs ik ook even naar het amendement van de PvdD op de mijnbouwwet.

Voorzitter, dan de gaskraan. We kunnen blijven onderzoeken tot we er bij neervallen, maar alles wijst erop dat minder gaswinning zorgt voor minder bevingen. Toch wil de Minister hier nog meer onderzoek naar doen. Pappen en ondertussen doorgaan met pompen, lijkt de achterliggende gedachte te zijn. Als je de risico's onvoldoende kent en daar verder onderzoek naar wilt doen, dan moet je uit voorzorg de gaskraan verder dichtdraaien. De Minister heeft aangegeven dat 30 miljard kuub het minimum is om aan de leveringszekerheid te voldoen. Totdat onderzocht is hoe we het gas veilig kunnen winnen, is die 30 miljard kuub per jaar wat de PVV betreft het maximum.
Een verminderde gaswinning zorgt voor een extra begrotingstekort, maar dat is nog altijd een schijntje vergeleken met die 18 miljard euro die we aan Griekenland hebben geleend. In plaats van Griekenland voor miljarden euro's te stutten, vindt de PVV dat we beter Groningen kunnen stutten.

Bovendien mag geld nooit boven veiligheid gaan. De directeur van het Staatstoezicht op de Mijnen was duidelijk: Nee, ik kan de veiligheid in Groningen niet garanderen.
En dus moeten we de gaswinning niet alleen dit jaar maar ook voor de komende jaren verminderen. De PVV wil dat we stoppen met de export van Gronings gas. Via langlopende contracten zijn wij verplicht om circa de helft van ons Groninger gas over de grens te pompen. Kan de Minister aangeven welke maatregelen hij wil nemen om zuiniger om te gaan met ons Groninger gas en de verplichte export daarvan te verminderen? De PVV heeft hier in een eerder debat al voorstellen voor gedaan. Breek die contracten open met een beroep op overmacht, de veiligheid van de Groningers is in het geding. En maak meer gebruik van de LNG terminal in Rotterdam: importeer gas, meng dit bij met stikstof, en gebruik dat voor de export.

Voorzitter, concluderend moet ik vaststellen dat de minister al 2 jaar achter de Groningse feiten aanloopt. De minister negeert de kerntaak van iedere overheid, namelijk het garanderen van de veiligheid van haar inwoners.
Wij vragen de minister om de problemen niet langer voor zich uit te schuiven door onderzoek op onderzoek te stapelen.
Wij vragen de minister om zijn verantwoordelijkheid te nemen en de problemen op te lossen.
Wij vragen de minister om de aardgaswinning in Groningen terug te brengen tot 30 miljard m3 per jaar, om de export van het Groninger gas te verminderen en te zorgen voor een veel snellere en betere schadeafhandeling.
Maar bovenal vragen wij de Minister de mensen die in een onverkoopbare woning zitten een reële uitweg te bieden door middel van een uitkoopregeling.