AD interview met Geert Wilders

'Ik ben een heel aardige, vriendelijke man. Maar soms moet het scherp'

Nu de VVD zijn partij niet langer categorisch uitsluit, breekt er een nieuwe fase aan voor politiek veteraan Geert Wilders (60). Matigt de PVV-leider werkelijk zijn toon of is dat een pr-verhaal? ,,Ik ben niet dat stampvoetende jongetje.''

Met 25 jaar ervaring zal Geert Wilders straks de nestor van de Tweede Kamer zijn. De PVV-leider heeft zo'n beetje alles wel gezien en gedaan in de politiek, maar toch zijn deze verkiezingen weer totaal anders van vorige edities. Na het vertrek van Mark Rutte als leider van de VVD heeft die partij de harde blokkade opgeheven. Echt samenwerken is vers twee, maar de deur op een kier maakt de PVV wél weer relevant.

Wilders probeert dat momentum volledig te benutten, deze campagne is er iets te halen voor de man die al 19 jaar zwaar bedreigd (en beveiligd) wordt. Creëerde de PVV-leider voorheen nog weleens schaarste door debatten af te zeggen, ditmaal is hij zo'n beetje overal.

Na het live-interview voor de podcast van deze krant neemt Wilders tijd om vragen van lezers te beantwoorden. Zij willen weten: hoe gaat hij die immigratiecijfers omlaag brengen? Kán hij wel meeregeren?

'Wat gaat u serieus doen om het aantal asielzoekers omlaag te brengen?' vraagt John Bos uit Berchem bijvoorbeeld. Wat kunt u daarover zeggen?
Geert Wilders: ,,We willen het aantal asielzoekers maximaal terugdringen. Dat willen wij al jaren. En een asielstop is nodig. Dat kan ook, je moet mensen aan de grens tegenhouden en terugsturen. 95 procent komt over land, dus die stuur je terug naar België en Duitsland."

Dat het in de buurlanden en in Italië en Griekenland dan totaal overloopt, is niet onze zorg?
,,Sinds Rutte premier is, hebben we opgeteld drie miljoen immigranten toegelaten, waarvan ruim één miljoen niet-westerse. Dat is te veel. Op andere landen vertrouwen is niet verstandig. Je moet je eigen grenzen bewaken, maatregelen nemen. We moeten naar nul. Andere partijen beginnen het ook te beseffen. Zelfs de VVD, die tien jaar lang een puinhoop gemaakt heeft van het asielbeleid. Eerder werden wij nog verketterd, nu staat de asielstop ook in het VVD-programma, al is het een variant met mitsen en maren."

U neemt de VVD de laatste week flink op de korrel. Is Dilan Yesilgöz nu wat Sigrid Kaag eerst was, een 'favoriete vijand'?
,,Zeker niet. Ik vind het positief dat zij eindelijk werk wil maken van minder immigratie. Maar we moeten wel eerlijk zijn over haar partij: die heeft grote ellende veroorzaakt en in 2021 zetten ze hun handtekening onder een D66-akkoord."

Maar hoe kunt u leveren? Andere partijen sluiten u uit na 'minder Marokkanen', dus als radicale flankpartij is coalitiedeelname ver weg.
,,In Nederland willen alle partijen steeds maar naar het midden. Dus je bent al snel een flankpartij. Maar wat wij benoemen, zien mensen zelf elke dag. En zonder de PVV is er geen meerderheid te vinden om immigratieproblemen aan te pakken. Timmermans gaat dat niet doen, Yesilgöz wil het misschien wel, maar je moet de VVD bij de les houden. Bij ons zit het in het dna. Als wij in een regering komen, dan is dat de beste garantie dat het geregeld wordt."

Stel dat het toch lukt om in een coalitie te komen, vreest u dan niet voor gedesillusioneerde kiezers? U wilt moskeeën sluiten, de koran verbieden, de grenzen dicht. Geen grote partij zal u steunen. Dus uw kiezer heeft dan pech.
,,Kijk: alles uit ons verkiezingsprogramma is van belang, maar het terugdringen van immigratie is de absolute topprioriteit. Over de manier waarop moet je het hebben, daar kun je misschien wat water bij de wijn doen. Maar het moet echt zo maximaal mogelijk omlaag. Dat is de kern. Dat weten kiezers ook."

Stel dat andere partijen u blijven uitsluiten, zou u dan in het uiterste geval wel een los asielakkoord gedogen?
,,We willen een volwaardige partner zijn, echt meeregeren. En als wij groot genoeg worden, moet ik nog maar zien of ze ons blijven uitsluiten. De VVD doet dat nu niet, BBB ook niet. En ik hoop dat Omtzigt nog van gedachten verandert."

Mensen die met de loep uw partijprogramma lezen, denken misschien: een paar scherpe kantjes zijn er alvast van af. Lezer Fokko Boersma uit Buitenkaag wil dan ook weten: bent u bereid om zich iets gematigder op te stellen voor coalitiedeelname?
,,Ik lees overal dat ik gematigder ben. Volgens mij ben ik dezelfde persoon. Kiezers weten wat het belangrijkste voor ons is, immigratie en islam. Dat we nu een keertje niet letterlijk opgeschreven hebben 'de islam is een totalitaire ideologie' zegt niet zoveel. Wie schrijft er wel twee keer achter elkaar een identiek partijprogramma?"

Bij uw campagne-aftrap in Venlo zei een man: als Wilders wat minder dat stampvoetende jongetje in de hoek van de klas is, dan kan ik op hem stemmen. Weegt u zulke sentimenten mee?
,,Ik ben niet het stampvoetende jongetje, mij heeft u ook niet als een stampvoetend jongetje ergens gezien, toch? Maar ik ben wel serieus over de gevaren van islamisering. De afgelopen jaren heb ik vijf fatwa's over me heen gekregen, ik ben mijn vrijheid kwijt. Het zijn feiten en die gaan je niet in je koude kleren zitten."

Kwetsend taalgebruik dan, daar kregen we meer vragen over. Bijvoorbeeld van Aad Kooijman uit Woerden: 'Wilders heeft zich schuldig gemaakt aan taalverruwing en onbeschoftheid. Gaat hij daarmee door of wil hij zich wat beschaafder gedragen?'
,,Ik ben op zich een heel vriendelijke, aardige man. Maar soms moet het ook scherp, moet het hard. Bijvoorbeeld als een debat over terreur gaat of over criminaliteit en de gevolgen van immigratie. Daar is niets mis mee. Ik heb zelf geen moeite met een stevig debat. Ik kan ook incasseren."

Waarom moest u Sigrid Kaag vergelijken met een heks?
,,Ja, weet u, hoe vaak heeft men mij niet voor racist, fascist of weet ik wat uitgemaakt? Dat vond ik ook niet leuk."

Dus het was een koekje van eigen deeg?
,,Nee, want zij was het niet die dat heeft gezegd. Maar we zijn niet van suiker. Beelden zijn belangrijk in de politiek. Daar horen krachttermen bij. Je moet kunnen aanvallen en verdedigen. Dus ik heb er geen spijt van. Ik vind dat we daar allemaal niet te kleinzielig over moeten doen."

Kaag is bedreigd. U ervaart zelf al jarenlang wat dat betekent. Voelt u zich verantwoordelijk voor wat u zegt in het parlement en welk effect die woorden kunnen hebben, mogelijk zelfs tot bedreigingen aan toe?
,,Ik weet als geen ander wat dreigementen betekenen. Ik zal nooit iets zeggen wat oproept tot geweld. Maar dat betekent niet dat ik met meel in de mond moet spreken en in het parlement iedereen zoetgevooisd te lijf moet. Ik vind het erg dat ze bedreigd wordt. Dat geldt voor iedere collega, vriend of vijand, het is zeer verwerpelijk als dat gebeurt."

Lezer Dick van Dijk uit Nieuwerkerk aan den IJssel vraagt zich af of u Tweede Kamerlid blijft omdat u anders geen beveiliging meer krijgt.
,,Nee, de beveiliging zal niet stoppen als ik geen Kamerlid meer ben. Anders zou ik niet lang meer leven. Maar ik zit in de Kamer omdat ik het nog steeds een eer en voorrecht vind om voor zoveel mensen te mogen opkomen. En daar betaal ik − en sommige anderen ook − een zware prijs voor. Maar het is het waard. Het klinkt misschien iets te simpel, maar hoe moeilijk het ook is, ik heb er geen seconde spijt van."

U bent 60 geworden dit jaar...
Lachend: ,,Ja, dat hoorde ik ook, het voelt onwerkelijk, 60, alsof het over iemand anders gaat."

De PVV wil de AOW op 65 jaar. Stopt u dan ook?
,,Nee! Er zijn ook PVV-Kamerleden die inmiddels AOW krijgen. Ik denk dat het goed is voor het collectieve geheugen als mensen wat langer in de Tweede Kamer zitten. Het verloop is hoog. Van de twintig langstzittende Kamerleden is de meerderheid van de PVV."

Toch stapt uw oudste fractielid, Harm Beertema, gefrustreerd op. Vreest u het boek waar hij aan schrijft?
,,Nee, helemaal niet. Ik vind het erg jammer dat hij niet op de lijst wilde. Hij is een goed Kamerlid. En ik wil nog wel even zeggen dat wij onze zittende leden een goede plek op de lijst bieden, bij de eerste achttien. Bij de VVD komt de helft niet eens meer terug op de lijst. Dat komt omdat wij een goede fractie hebben, maar óók omdat ik weet hoe moeilijk het is voor PVV'ers om iets anders te vinden. Ik vind dat we dat heel netjes hebben gedaan. Jammer dat Harm dat anders ziet."

Klik hier om het artikel te lezen op de website van het AD.