Bijdrage Geert Wilders tijdens debat over Fortis

De financiële wereld staat in vuur en vlam. Mensen thuis zijn bezorgd over hun spaargeld, hun pensioen, hun hypotheek.

Ook in Nederland is de pijn nu duidelijk zichtbaar en voelbaar. Tot nu toe wilde dit kabinet ons doen geloven dat we er goed voor stonden en dat we waarschijnlijk niet of nauwelijks door deze kredietcrisis geraakt zouden worden. “We zijn weerbaar en kunnen tegen een stootje!” zei de Minister-President tijdens de Algemene beschouwingen. Ik hoop dat hij nu ook inziet dat we wel degelijk ook keihard geraakt worden door wat er zich in de wereld om ons heen gebeurt.

Gisteren, wat nu al Zwarte Maandag wordt genoemd, maakten alle beurzen wereldwijd een vrije val. Overal om ons heen vallen banken om of worden overgenomen en/of genationaliseerd. Ook in Europa werden de afgelopen tijd verschillende banken door de overheid overeind gehouden, van het Verenigd Koninkrijk tot Denemarken en Duitsland.

De bankenbubbel is gebarsten. De spanning op de beurzen is te snijden en het vertrouwen is volledig opgedroogd. De stabiliteit van de financiële sector komt niet alleen terug met financiële injecties van de overheden. Het feitelijke probleem blijft onopgelost en dat is: Vertrouwen. De banken vertrouwen elkaar niet meer. En dit is zeer schadelijk. Het is daarom goed dat de ECB en de FED geld in de markt blijven pompen, zodat de financiële stromen niet opdrogen. Maar dat kan niet oneindig lang doorgaan. Hoe denkt de Minister dat het vertrouwen tussen de banken kan worden hersteld? Want dat is de kernvraag, hoe kan het vertrouwen tussen banken worden hersteld?

De Duitse econoom Daniel Gros waarschuwt voor een catastrofe in Europa, vanwege de hefboom, dit is het aantal keren dat een bank het eigen vermogen heeft uitgeleend. Dat is in Europa vele malen groter (35 keer) dan in Amerika (20 keer). Barclays heeft 61 keer zijn eigen vermogen uitgeleend en ING 47 keer. Moet de solvabiliteitseis (verhouding eigen vermogen – vreemd vermogen) niet worden aangescherpt, zo vraag ik aan de Minister?

Fortis heeft zich duidelijk verslikt in de overname van ABN Amro. Wat ooit begon als een mooi prestigeproject van de Belgen om haar grote Nederlandse broer op te slokken, eindigde uiteindelijk in een nachtmerrie. Fortis bleek niet in staat het overnamebedrag van € 24 miljard op te hoesten en zit nu duidelijk met deze aankoop in zijn maag. Zodanig zelfs dat het vertrouwen van beleggers en spaarders is verdampt. De beurswaarde is gekelderd naar een absoluut dieptepunt en het voortbestaan van Fortis staat op het spel.

De landen Luxemburg, België en Nederland hebben daarom nu ingegrepen en injecteren gezamenlijk € 11,2 miljard in het noodlijdende Fortis en krijgen daarmee 49% van de aandelen. Het Nederlandse kabinet stopt € 4 miljard in Fortis. Dat was nu inderdaad onontkoombaar. Het is een zaak van nationaal belang. Als Fortis was gevallen was de kans groot geweest dat het hele systeem in elkaar zou klappen en ook de Nederlandse burger zou daarvan de klos zou zijn geworden.

Maar de PVV verzet zich ertegen dat Minister Bos gisteren voor de televisie suggereerde dat het een openeinderegeling zou zijn. Het kan niet zo zijn dat bij voorbaat andere banken die in de problemen komen al kunnen rekenen op miljarden van de Nederlandse staat. Graag een toezegging op dit punt. Welke verwachting heeft het kabinet eigenlijk als het gaat om andere Nederlandse banken? Hoe solide zijn die?

Ik heb nog andere vragen voor het kabinet:
- Wat is het effect van deze reddingsoperatie op de stabiliteit van de financiële markt in Nederland en Europa?
- Wat heeft de minister hiervoor teruggekregen? Hoe groot is bijvoorbeeld de invloed van Nederland op de doorverkoop van ABN Amro?
- Was het echt onmogelijk de redding van Fortis aan de markt over te laten? Wanneer en waarom kwam de Minister van financiën tot de conclusie dat dit niet meer mogelijk was en overheidsinterventie noodzakelijk was?
- Wat houdt de Fortis-bestuurder Maurice Lippens en andere Fortis bestuurders over aan dit falend wanbeleid, zij krijgen toch geen cent aan premie of bonus voor hun wanbeleid?

Ook wil de PVV dat een mogelijk toekomstig rendement bij de verkoop van de 49% van de aandelen Fortis Nederland ten goede komt aan belastingverlaging voor de burgers in dit land. Het zijn namelijk de burgers die dit risicovolle avontuur aangaan en niet de minister van financiën.
Graag een toezegging!

Tenslotte helderheid voor alle mensen in het land. Wat betekent dit voor de hypotheken van de mensen thuis, gaan zij ook klappen krijgen omdat een Belgische bank een Nederlandse bank wilde kopen, terwijl ze daar het geld niet voor hadden en omdat Amerikaanse banken hypotheken verstrekten die niet solide zijn en het risico doorverkochten aan Nederlandse banken? En wat betekent dit voor de economische groei, het spaargeld, de hypotheken, voor de mensen thuis in hun portemonnee? Kunt u daar in normaal verstaanbaar Nederlands iets over zeggen. Kan het kabinet aangeven of de gewone burger hier verder nog last van zal ondervinden?

Dit is een zaak van nationaal belang en inderdaad niet van partijpolitiek. De PVV steunt deze financiële injectie van het kabinet maar wil niet dat dit een automatisme voor de toekomst wordt. Vertrouwen moet worden hersteld en de bezorgdheid van de burger weggenomen. Dat is het enige dat voor ons telt.